1
Hầu hết chúng ta đều học những kiến thức ban đầu về tài chính từ cha mẹ mình. Nếu cha mẹ đã cho bạn những kiến thức hữu ích về tiền bạc và giờ đây bạn đang truyền “kho báu” đó cho con mình, xin chúc mừng! Còn nếu cha mẹ bạn đã từng mắc sai lầm với tiền bạc, giờ là lúc bạn đem những bài học kinh nghiệm từ vấp ngã đó để giáo dục cho cháu của ông bà.
Tài chính, tiền bạc là những vấn đề nhạy cảm và không dễ “thấm” vào đầu óc trẻ nhỏ. Bên cạnh đó, bạn cũng cần nhớ rằng trẻ em tiếp thu tốt nhất là qua việc nghe và nhìn. Vì thế, đừng cố truyền đạt cho con bằng một cách thức giáo điều và cứng nhắc.
Trên thực tế, các tỷ phú như Warren Buffett và Bill Gates đều đang tham gia vào việc giáo dục thế hệ tương lai về tài chính thông qua các serie phim hoạt hình vui nhộn, dễ thương (Secret Millionaires Club: Bí mật Câu lạc bộ Triệu Phú). Bạn cũng có thể giúp em bé của mình nhận thức đúng đắn hơn về tiền bạch với 8 bài học hàm súc dưới đây:
1. Tiền bạc không mang lại hạnh phúc
Một trong những bài học quan trọng nhất để dạy trẻ em về tiền bạc là những tờ giấy có giá trị đó không mang lại hạnh phúc. Để chứng minh quan điểm này, bạn hãy lên một kế hoạch hoạt động gia đình với chi phí thấp hoặc thậm chí không cần tiền. Thoạt nghe có vẻ không tưởng, nhưng thật ra những hoạt động như thế rất nhiều. Hãy tổ chức cho cả nhà đi bộ hoặc dã ngoại vào cuối tuần, xem một chương trình truyền hình thú vị hoặc cùng nhau vào bếp. Mục đích của việc làm này là cho con thấy được niềm vui, tiếng cười, sự ấm áp trong tâm hồn không phải mua được bằng tiền.
2. Tiền bạc không mang lại thành công
Nếu bạn chỉ nói ra câu này một giáo điều, bé chắc chắn sẽ không thực sự hiểu được. Hãy lấy cho bé những ví dụ thực tế, rõ ràng. Có nhiều ngôi sao nổi tiếng từ khi còn trẻ tuổi và sớm trở thành triệu phú nhưng lại có cuộc đời (hay ít nhất là một quãng đời) không hề thành công như Lindsay Lohan, Britney Spears, Macaulay Culkin… Hoặc bạn có thể lấy ví dụ về những người sống xung quanh, gần gũi với bé hơn. Hãy dạy cho con hiểu rằng sự chính trực, nỗ lực và lối sống có nhân nghĩa mới là chìa khóa của thành công, chứ không phải tiền bạc.
3. Muốn có tiền thì phải lao động
Hãy dạy điều này cho bé bằng cách “trả công”. Làm việc với một mục tiêu rõ ràng về tài chính sẽ giúp bé có động lực hoàn thành tốt hơn. Mặt khác, tiền bạc có được từ lao động cũng là đồng tiền đáng quý hơn. Bạn có thể “thuê” con chăm sóc cây cảnh, thú cưng… và trả một khoản phí nhỏ để tạo cho bé cảm giác đang tự mình kiếm ra tiền. Bên cạnh đó, nếu bé nói rất muốn có một món đồ chơi, hãy “đàm phán” với con rằng bạn sẽ trả một nửa số tiền mua, phần còn lại bé cần tự làm việc để bù vào. Bé sẽ mất một thời gian dài mới đạt được mục tiêu này và ở đích đến, bé sẽ nhận thức rõ rằng tiền không tự nhiên sinh ra mà cần phải đổ mồ hôi nước mắt mới có được.
4. Học cách chung sống với tiềm lực tài chính của mình
Hãy cho con bạn một khoản tiền tiêu vặt phù hợp lứa tuổi và thiết lập một số quy tắc sử dụng số tiền đó.” Nếu bé vi phạm quy tắc và tiêu “lố” tiền ngay từ những ngày đầu, bé sẽ bị “ngèo” trong những ngày tiếp theo. Cách này sẽ giúp bé nhận thức được việc phải biết xây dựng và quản lý kế hoạch chi tiêu. Đồng thời, bé cũng sẽ học được rằng tiềm lực tiền bạc của mình là có hạn và không được “vung tay quá trán”.
5. Hãy trao đi và bạn sẽ nhận về nhiều hơn
Chia sẻ là một trong những bài học quan trọng nhất bạn cần dạy trẻ em về tiền bạc. Hãy khuyến khích con bạn trích một phần tiền tiết kiệm của mình cho một tổ chức từ thiện hoặc mua cho bạn bè thân, anh chị em trong nhà những món quà. Tất nhiên, bé sẽ không hiểu được tại sao phải làm vậy nếu bạn không cho bé thấy một tấm gương. Hãy làm chính những điều bạn muốn dạy bé và con bạn sẽ tự động “bắt chước” cha mẹ.
6. Hãy biết ơn những gì mình đang có
Hãy thường xuyên nhắc nhở con rằng những gì bạn cần và những gì bạn muốn là hai thứ khác nhau. Để bé thấy được điều này một cách rõ ràng, hãy cho con tham dự một buổi phát cơm tình nguyện ở bệnh viện. Con sẽ nhận ra trong cuộc sống có rất nhiều người thiếu thốn về vật chất hơn mình và điều họ cần có thể là điều bé chẳng màng đến. Từ đây, bé sẽ học được cách trân trọng những gì mình đang có.
7. Tiết kiệm hôm nay, tiêu pha ngày mai
Tiết kiệm đương nhiên là một trong những bài học đầu tiên về tài chính mà bé cần học trong đời. Hãy dạy bé cách lên kế hoạch cho tương lai và đi từng bước để chinh phục mục tiêu đã đề ra. Bạn có thể chủ động lập cho con một tài khoản tiết kiệm và thay bé nạp tiền vào hàng tháng. Đơn giản hơn, lợn tiết kiệm vẫn là một lựa chọn dễ thương cho bước tích lũy ban đầu của bé.
8. Những món nợ không phải là bạn bè
Cuối cùng, hãy dạy bé phân biệt giữa một khoản đầu tư, thế chấp để sinh lời với một khoản nợ không biết khi nào mới trả được. Bên cạnh đó, bé cũng cần phân biệt được giữa những thứ cần thiết phải chi trả và những thứ có cũng được, không có cũng không sao. Hãy lấy những ví dụ cho con như: Ai cũng cần một ngôi nhà để ở mỗi ngày, vì thế mua/ thuê nhà là cần thiết nhưng 20 đôi giày thì không vì chẳng ai cần đi tới từng đó giày trong một ngày.
