1
Làm lành bằng khoai tây
Nhiều tháng nay, quan hệ Mỹ - Nga đã rơi vào tình trạng căng thẳng và đối đầu trên nhiều lĩnh vực khác nhau, từ những tiết lộ động trời của “kẻ phản bội nước Mỹ” Edward Snowden cho đến cuộc nội chiến ở Syria. Tuy nhiên hôm 13/1 vừa rồi, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry có vẻ như đang muốn “làm lành” với Nga bằng cách trao cho người đồng cấp Nga một món quà khác thường, đó là... 2 củ khoai tây.
Ông Kerry tặng 2 củ khoai tây cho Ngoại trưởng Nga Lavrov.
Trong cuộc gặp gỡ để bàn về hội nghị hòa bình Syria sẽ diễn ra vào ngày 22/1 tới đây tại Paris, ông Kerry đã khiến Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov ngạc nhiên khi mở một chiếc hộp và tặng ông hai của khoai tây rất lớn có nguồn gốc từ Idaho, Mỹ.
Ông Kerry đã nói đùa với các phóng viên về món quà tặng Ngoại trưởng Lavrov: “Ông ấy đã nói với tôi là ông sẽ không dùng chúng để nấu vodka mà sẽ ăn chúng.”
Ngoại trưởng Lavrov trả lời lại bằng tiếng Anh: “Ở Ba Lan, người ta nấu rượu vodka từ khoai tây. Tôi biết điều đó, nhưng đó là ở Ba Lan. Thời Liên Xô, chúng tôi cũng nấu rượu bằng cách này, song hiện nay chúng tôi đã sử dụng lúa mỳ.”
Một lúc sau, như thể sợ các phóng viên hiểu lầm, Ngoại trưởng Mỹ Kerry khơi lại vấn đề và nói rằng ông muốn “làm rõ”. Ông nói: “Ở đây không hề có ý nghĩa ngầm nào cả. Không hề có sự ẩn dụ. Không có bất cứ điều gì mang tính biểu tượng trong món quà này.”
Người đứng đầu Bộ Ngoại giao Mỹ giải thích thêm: “Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện thú vị về vùng Idaho của nước Mỹ, nơi tôi đã từng đến thăm, và ông Lavrov nói rằng ông có biết đến đặc sản khoai tây của vùng này. Thế nên tôi nghĩ tôi sẽ làm ông ngạc nhiên và mang cho ông mấy củ khoai tây thật ngon của vùng Idaho.”
Ẩn ý khoai tây trong đối ngoại Nga - Mỹ về Syria
Tuy Ngoại trưởng Kerry khẳng định món quà khoai tây của ông không có ngụ ý gì. Nhưng ông Lavrov, nói bằng tiếng Anh, rằng những củ khoai tây này được ngụ ý về vấn đề hòa đàm ở Syria.
"Củ khoai tây mà ông John tận tay đưa cho tôi có thể lồng ghép vào thành ngữ "Carrot and sitck". Đương nhiên là cách dùng khoai tây phải khác biệt", ông Lavrov nói.
"Cây gậy và củ cà rốt" (carrot and stick) là một loại chính sách ngoại giao trong quan hệ quốc tế, thường được dùng bởi các nước lớn mạnh nhằm thay đổi hành vi của các nước nhỏ hơn. "Cây gậy" tượng trưng cho sự đe dọa trừng phạt, "củ cà rốt" tượng trưng cho quyền lợi hay phần thưởng - do cựu tổng thống Mỹ Roosevelt đề xuất.
Một chính sách kiểu "Cây gậy và củ cà rốt" phải luôn hội tu đủ ba yếu tố yêu cầu thay đổi, quyền lợi nếu thay đổi, biện pháp trừng phạt (kinh tế hoặc quân sự).
Mỹ và phương Tây đã rút lại kế hoạch tấn công Syria, sau khi chính quyền ông Assad chấp thuận giải trừ vũ khí hóa học theo nghị quyết của Liên Hiệp Quốc do Nga khởi xướng.
Dù có ẩn ý gì hay không, tuy nhiên Phó Giám đốc phòng Thông tin của Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova đã viết trên Facebook: "Tôi hy vọng đây là một dấu hiệu tốt".
Sau khi "món quà" được trao tặng, cuộc hội kiến giữa các ông Kerry và ông Lavrov diễn ra đằng sau cánh cửa đóng kín về sự tham gia hội nghị quốc tế Syria sắp tới của đại diện phe đối lập Syria và Iran.
