Bệnh sỏi thận là một bệnh phổ biến hiện nay, do thói quen ngồi nhiều, ngại uống nước, hay uống sữa và những thức ăn bổ sung canxi nhiều cũng là tác nhân gậy nên bệnh sỏi thận.... Khi công nghệ phát triển thì việc chữa trị không phải khó, song để chữa trị không bị tái phát thì không phải ai cũng làm được.

Từ Hà Nội, chúng tôi đi lên huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái vào một buổi chiều nóng nực cuối tháng 6. Chúng tôi hỏi thăm nhà lương y Nghiêm Thị Chỉnh (SN 1946, trú tại xã Đào Thịnh, huyện Trấn Yên). Cảm nhận đầu tiên về người thầy thuốc Nghiêm Thị Chỉnh là người có khuôn mặt phúc hậu, sự ân cần, mến khách khi chúng tôi đến và nói chuyện rất khiêm tốn. Dù luôn chân luôn tay gói thuốc gửi cho bệnh nhân ở xa không thể đến lấy thuốc nhưng lúc nào bà cũng nhẹ nhàng chu đáo.

Bài thuốc gia truyền đời thứ 4

Với sự đam mê cây thuốc nam bà thấy mình phải làm một điều gì đó. Bà đã quyết định đi theo nghề thuốc để cứu người giúp đời bởi cũng muốn nối nghiệp làm thuốc của gia đình nhiều năm qua.

Bắt đầu năm 1981 bà bốc thuốc khám bệnh bằng những phương thuốc cha ông để lại, những năm đầu bà chỉ chữa trị giúp cho mọi người quanh vùng, những ai bị bệnh tìm đến nhà đều được bà chữa bằng các cây thuốc tự thu hái trên rừng và không lấy tiền.

Là một người ham học hỏi, yêu nghề nên không chỉ đơn thuần là các bài thuốc gia truyền để lại. Năm 1998 bà đã về Trường trung cấp y Yên Bái theo học để nâng cao kiến thức y học của mình. Sau 2 năm học hỏi, tích lũy thêm kiến thức về y học, cách bào chế thuốc, phương pháp điều trị với từng loại bệnh đặc biệt là các bệnh về thận như: sỏi thận, suy thận, viêm cầu thận,thận hư, lọc thải sỏi. Đến năm 2000 thì bà đã hoàn thành khóa học của mình. Trong quá trình theo học bà còn học hỏi thêm được nhiều bài thuốc khác như : viêm đa khớp, gan, dạ dày, đại tràng…

Tiếng lành đồn xa, danh tiếng của bà Chỉnh chữa bệnh thận đã lan đến nhiều tỉnh. Ngôi nhà cấp 4 nhỏ nằm ngay ven đường của bà đã trở thành địa chỉ quen thuộc của nhiều người, không chỉ ở quanh vùng mà còn nhiều tỉnh thành khác nhau.

Tâm sự với chúng tôi về kỷ niệm trong nghề bà nói: “Người đầu tiên tôi bốc thuốc chữa trị sỏi thận này là cô Đào Bích Thị cũng ở cùng huyện. Cách đây gần mấy năm cô ấy bị mắc bệnh sỏi thận, đi chữa trị rất nhiều nơi không khỏi. Cô ấy cũng kể, lúc đó có một nhà hàng xóm mách cho địa chỉ nhà tôi có bài thuốc tốt chữa bệnh sỏi thận nên cô Thị cũng đến bốc thuốc uống thử xem sao. Thế là mấy tuần sau thấy cô Thị gọi điện bảo đi tiểu đã đỡ buốt hơn, ăn được ngủ được nên sức khỏe khá hơn rồi. Cắt thêm thuốc uống trong một tháng đến bây giờ thì bệnh sỏi thận của cô ấy hết hẳn rồi.”

Theo bà Chỉnh thì từ khi bốc thuốc đến nay chưa có trường hợp nào tái phát trở lại. Đối với bà những người ở xa không tiện đến lấy thuốc thì bà gửi bưu điện hoặc chuyển xe khách đến tận nơi.

Cây thuốc lấy về đều được bà tự tay phơi sấy cẩn thận

Chúng tôi tìm gặp anh Đặng Ngọc Cảnh một người đã từng bốc thuốc tại nhà bà Chỉnh, tâm sự với chúng tôi anh Cảnh cho biết: ”Tôi bị sỏi thận nặng đến nỗi không đi tiểu được, đi cả ra máu. Cũng đi nhiều thầy lắm, chữa trị cả thuốc Tây, về cả bệnh viện lớn nhưng đều không khỏi bệnh chỉ đỡ chứ không hết sỏi. Nghe tiếng bà Chỉnh nên tìm đến để nhờ bà chữa trị. Bà cắt thuốc cho mang về uống, sau một thời thì đã đi ra sỏi, không đi ra máu nữa. Để cho đảm bảo gia đình cũng cho tôi đi khám lại ở bệnh viện, kết quả là đã hết sỏi.”

Không ngại thời gian sớm hay muộn cứ bệnh nhân đến nhờ giúp đỡ dù hôm đó là 12h bệnh nhân đến gõ cửa lấy thuốc bà vẫn sẵn sàng dậy khám và bốc thuốc cho họ.

Là một người tận tâm, ngoài việc bốc thuốc tại nhà vào những ngày thứ 3 và thứ 7 hàng tuần không quản mưa nắng bà thường ra trạm y tế xã hỗ trợ các bác sỹ tại trạm y tế xã khám chữa bệnh cho bệnh nhân tại đây.

Bài thuốc chữa bệnh sỏi thận

Những năm tháng theo học tại trường Trung cấp y Yên Bái và kinh nghiệm cha ông để lại bà đã tìm tòi, đọc tài liệu y học, y dược và nhận ra rằng một số loại cây thuốc nam gần gũi với cuộc sống qua sơ chế có tác dụng rất tốt trong việc làm tiêu sỏi đối với bệnh nhân sỏi thận….

Không ngần ngại chia sẻ bà chỉ cho chúng tôi 10 vị thuốc trong bài thuốc của bà. Những vị thuốc như kim tiền thảo, cam thảo nam, rễ cỏ tranh, bông mã đề, rễ đu đủ, chuối hột, lá bạc thau, kê nội kim, lá bách giải, kim ngân, tất cả vị thuốc không quá xa lạ với mỗi chúng ta. Các vị thuốc này khi lấy về thì rửa sạch, băm nhỏ đem phơi khô khi nào uống thì đem sắc uống. Bà cũng nói dù các vị thuốc ai cũng có, ai cũng thể lấy song không phải cứ thế sắc uống là có thể khỏi bệnh được. Còn tùy thuộc vào cơ địa từng người mới biết lượng thuốc từng vị trong đơn thuốc như thế nào.

Bà cũng gặp nhiều khó khăn khi kê đơn thuốc, những bài thuốc nam này tuy đơn giản song tác dụng không thể như thuốc tây được, nên khi mới dùng thuốc chưa có hiệu quả luôn thì lại bỏ, nên rất khó khăn. Dùng thuốc nam này thì phải kiên trì thì thuốc mới có tác dụng.

Vườn thuốc nam do chính tay bà Chỉnh chăm sóc, hiện nay vườn đã có rất nhiều cây thuốc quý.

Để tiện cho việc điều trị và bốc thuốc cho bệnh nhân nhiều năm nay bà tự trồng cây thuốc. “Trước kia hầu như các vị thuốc tôi thường đi hái trên rừng, có những vị thuốc phải đi vào rừng sâu, đôi khi đi cả ngày mà không lấy được” bà Chỉnh nói. Trăn trở vì điều đó nên bà đã tìm các vị thuốc về gây giống và tự trồng. Đến nay bà đã có một vườn thuốc nam của riêng mình nằm ngay ven bờ Sông Hồng.

Những kiến thức học hỏi trong trường lớp cùng tất cả bí truyền của cha ông đều được bà ghi lại vào những quyển sổ. Hiện tại những kinh nghiệm bà ghi lại đã chứa đầy một chiếc hòm, đó là gì giá trị nhất trong nhà.

Bà nói: ”Tiền bạc hay vật chất trong nhà này không thể quý bằng bài thuốc này, vì nó có thể cứu được con người trong lúc bệnh tật. Có sức khỏe thì có tất cả”. Tâm nguyện của bà lang có thể để lại cho con cháu sau này chỉ là những bài thuốc hay của mình để cứu giúp những người gặp khó khăn cũng như giữ gìn những gì cha ông để lại.

Giang My–Hoàng Huệ