1
Theo tin tức trên Reuters, Washington mong muốn các quốc gia châu Á cùng xây dựng một lập trường thống nhất ngăn chặn các hành động xây đảo nhân tạo trên các rạn san hô ở Biển Đông.
Hình ảnh tàu cá Trung Quốc trên Biển Đông do máy bay trinh sát Mỹ P-8A Poseidon ghi lại ngày 20/5.
“Không ai muốn một ngày kia ngủ dậy và nhận ra rằng Trung Quốc đã xây dựng nhiều doanh trại quân đội, lắp đặt các trang thiết bị, vũ khí trên đảo nhân tạo ở Biển Đông”, trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Daniel Russel bình luận.
“Các quốc gia trong khu vực cần phải cùng tham gia vào giải quyết vấn đề này”, quan chức quốc phòng Mỹ phát biểu, trong đó nhấn mạnh Hoa Kỳ không thể đi đầu trong việc thách thức Trung Quốc về vấn đề chủ quyền trên Biển Đông.
Quan chức này cho rằng, 10 quốc gia thành viên ASEAN cần phải có các hành động thống nhất ngay từ bây giờ bởi “nếu để thêm 4 năm nữa, tất đã trở nên quá muộn”.
Trong khi một số quốc gia thành viên ASEAN như Philippines cùng đồng minh Hoa Kỳ, đối tác Việt Nam đã lên tiếng chỉ trích các hành động của Trung Quốc trên Biển Đông, ASEAN vẫn có quan điểm chia rẽ về vấn đề này và nhiều nước tỏ ý không muốn can thiệp.
Tuy nhiên, với những dấu hiệu báo động ngày càng gia tăng, các nhà lãnh đạo ASEAN tháng trước đã cùng bày tỏ quan ngại rằng hành động đắp đảo nhân tạo của Trung Quốc có thể gây ảnh hưởng đến hòa bình khu vực.
Ông Daniel Russel
Các chuyên gia phân tích cho rằng, chưa thể có khả năng các quốc gia ASEAN cùng thực hiện hành động chung ngăn chặn Trung Quốc trong thời gian tới. “Điều này là hoàn toàn viễn tưởng”, học giả Ian Storey đến từ Viện Nghiên cứu Đông Nam Á nhận định.
Nhưng việc tăng cường hợp tác giữa các quốc gia là hoàn toàn có thể. Quân đội Nhật Bản hiện đang cân nhắc tham gia tuần tra trên Biển Đông cùng Mỹ.
Nhật Bản và Philippines dự kiến trong tuần tới sẽ tiến hành đàm phán về việc chuyển giao các trang thiết bị và quân sự. Hai nước cũng thỏa luận về khả năng các binh sĩ Nhật Bản đến thăm Philippines.
Chuyên gia nghiên cứu Đông Nam Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, Ernest Bower nhận định, Mỹ muốn gây áp lực để buộc Trung Quốc phải tìm kiếm giải pháp tháo gỡ căng thẳng trên Biển Đông bằng các hệ thống luật pháp quốc tế thay vì tuyên bố độc chiếm gần như toàn bộ vùng biển này.
Đăng Nguyễn
