1
Biểu giá lũy tiến - thủ phạm khiến tiền điện tăng vọt
Việc áp biểu giá điện lũy tiến 6 bậc mới từ ngày 16.3.2015 khiến hóa đơn tiền điện của nhiều hộ gia đình đã tăng đột biến gấp 1,5 lần đến 3 lần so với trước.
Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng, việc hóa đơn điện tăng lý do một phần là bởi thời tiết nắng nóng, song cách tính giá điện và biểu giá bậc thang như hiện nay vẫn còn bất cập.
Việc tiền điện của các hộ dân hàng tháng chỉ dao động từ 200.000 - 300.000 đồng/tháng nay lên hơn 1 triệu đồng/tháng thì chắc hẳn là có vấn đề.
Với cơ cấu biểu giá điện 6 bậc như hiện nay thì nếu dùng sau 400 kWh, giá điện sẽ được tính cao hơn các mức khác khoảng 1.000 đồng/kWh, lên tới 2.587 đồng/kWh.
Theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, việc tăng giá điện tới 7,5%, đồng thời việc thiết kế lại bậc thang từ 7 còn 6 bậc và thu hẹp biểu giá điện thấp từ 100kWh xuống chỉ còn 50kWh ngay trước thời điểm nắng nóng là nguyên nhân chính khiến tiền điện của người dân tăng vọt.
Phóng to
Biểu giá điện 6 bậc hiện đang áp dụng.
Ông Đinh Quang Tri - Phó tổng giám đốc EVN cũng thừa nhận: Nếu tiêu thụ càng nhiều thì số tiền điện phải trả càng cao.Giá điện được quy định theo bậc thang lũy tiến, vì vậy, càng dùng nhiều thì mức giá ở sau càng cao hơn. Bậc thang lũy tiến thứ 6 nếu dùng từ 401 kWh trở lên có giá lên tới gần 2.600 đồng/kWh.
Vậy nên khi dùng nhiều số kWh điện thì khách hàng sẽ phải trả nhiều tiền hơn.
Ông Tri còn ví dụ, nếu 1 hộ khách hàng dùng 300kWh/tháng thì sẽ phải trả khoảng 609.000 đồng. Nhưng nếu dùng lên 450kWh/tháng thì sẽ phải trả khoảng 1.026.000 đồng. Nếu dùng lên đến 600kWh/tháng thì phải trả thêm khoảng 1.400.000 đồng.
Đại diện của Bộ Công thương cũng cho rằng, nếu lấy lý do khuyến khích tiết kiệm thì tất cả cộng đồng xã hội đều phải tiết kiệm chứ không chỉ “đánh” vào các hộ sử dụng điện nhiều.
Do đó Bộ Công Thương đã chỉ đạo, yêu cầu Cục Điều tiết Điện lực nghiên cứu, xem xét lại biểu giá và cách tính giá điện bán lẻ theo hướng có ít bậc thang hơn, và đặc biệt là phải rút ngắn được mức chênh lệch về giá tiền giữa các bậc.
Riêng Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng đã yêu cầu các đơn vị liên quan phải thay đổi biểu giá và cách chia nhiều bậc thang nhỏ như hiện nay, đưa biểu giá điện về chỉ còn 1 bậc thang duy nhất. Trước mắt chưa thể xây dựng được mức 1 bậc thang thì phải rút xuống chỉ còn khoảng 3 bậc.
Phóng to
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, rút số bậc thang mà không thu hẹp khoảng cách về giá và tính giá điện một cách phù hợp thì người tiêu dùng cũng khó hưởng lợi.
Ông Đinh Quang Tri - Phó TGĐ EVN, hiện nhiều nước đang áp dụng biểu giá điện chỉ 1 bậc, như Singapore, nhưng giá điện lên tới 16-17 cent/kWh. Nếu áp dụng biểu giá điện xuống còn 3 bậc, vấn đề là giá điện sẽ được tính toán theo mức nào. Còn theo chỉ đạo của Bộ Công Thương, Cục
Điều tiết Điện lực phải nghiên cứu, xem xét lại biểu giá và cách tính giá điện bán lẻ theo hướng có ít bậc thang hơn và đặc biệt là phải rút ngắn được mức chênh lệch về giá tiền giữa các bậc.
Tuy nhiên, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, rút số bậc thang mà không thu hẹp khoảng cách về giá và tính giá điện một cách phù hợp thì người tiêu dùng cũng khó hưởng lợi.
Ông Long ví dụ: dùng từ 401 số điện hiện tại là bậc thang thứ 6 với tiền áp gần 2.600 đồng/kWh, nếu rút còn 3 bậc mà bậc 3 tiền điện lại là 5.000 đồng/kWh chẳng hạn, thì tiền điện phải trả của người dân cũng không giảm được là bao!
Chưa kể, Bộ Công Thương ngoài thay đổi biểu giá điện còn đang xem xét lại cơ cấu giá bán lẻ điện.
Giá bán lẻ điện bình quân nếu tăng tiếp lên trong năm 2016 thì dù chỉ có 3 bậc tiền điện của người dân phải trả chắc chắn cũng sẽ không giảm.
“Do vậy song song với sửa biểu giá điện thì các bộ ngành cũng phải tính toán cân đối điều chỉnh giá điện sao cho hợp lý, tránh thiệt thòi cho người dân” - ông Long nói.
Các chuyên gia cũng cho rằng, không nên để cho EVN tự nghiên cứu, thiết kế, đề xuất biểu giá điện rồi các bộ ban hành áp dụng mà cần phải có sự tham gia góp ý đề xuất của người tiêu dùng, các tổ chức xã hội, nhà nghiên cứu, doanh nghiệp…
Theo đó, Bộ Công Thương phải công khai việc sửa đổi giá điện và biểu giá điện để người tiêu dùng biết và có ý kiến trước khi ban hành áp dụng.
Có như vậy thì mới có được sự hợp lý và công bằng cho cả người dân cũng như ngành điện.
Nhiều chuyên gia kinh tế đồng quan điểm cho rằng, rút số bậc thang là một chuyện, song điều cần làm hơn là thu hẹp khoảng cách về giá và tính toán giá điện phù hợp trên cơ sở công khai, minh bạch các chi phí sản xuất kinh doanh điện, chừng nào ngành điện làm được điều này, người tiêu dùng mới hy vọng được hưởng lợi.
Ngọc Anh (Tổng hợp)
