Bộ trưởng Tư pháp: Bản sao có công chứng được coi như bản chính

Vế thứ hai của Nghị định 79/2007/NĐ-CP chưa được quán triệt, tổ chức thực hiện tốt nên đã dẫn đến tình trạng lạm dụng bản sao có chứng thực.

Theo thống kê, hàng năm có khoảng 100 triệu .

- Những trường hợp đã có bản sao có chứng thực trong hồ sơ nhưng cán bộ, công chức tiếp nhận hồ sơ vẫn yêu cầu người dân mang bản chính đến đối chiếu có đúng với quy định của pháp luật?

- Bộ trưởng Hà Hùng Cường: Trường hợp này theo quy định của Chính phủ là sai vì bản sao đã có chứng thực được xem như bản chính, có giá trị sử dụng như bản chính.

Tuy nhiên ở đây tôi cũng chia sẻ là chất lượng chứng thực ở nước ta chưa thực sự tốt. Tình trạng tùy tiện trong chứng thực các bản sao vẫn còn, tình trạng giấy tờ giả trong xã hội chúng ta không phải là ít nên người tiếp nhận hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính muốn chắc chắn (liên quan đến trách nhiệm sau này) nên họ có yêu cầu như vậy.

Tuy nhiên, vẫn phải khẳng định điều đó là sai.

- Nếu sai thì chúng ta sẽ xử lý như thế nào, thưa Bộ trưởng?

- Bộ trưởng Hà Hùng Cường: Ngày 20/6/2014, Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị số 17/CT-TTg yêu cầu chấn chỉnh tình trạng lạm dụng yêu cầu nộp bản sao có chứng thực đối với giấy tờ, văn bản khi thực hiện thủ tục hành chính. Chỉ thị đã giao cho Bộ Tư pháp, các Bộ, ngành, địa phương tập trung thực hiện các nhóm nhiệm vụ chủ yếu và đều phải hoàn thành trước ngày 31/3/2015.

- Nhiều người dân cũng phản ánh: Có tình trạng rất phổ biến hiện nay là tại một số UBND cấp xã, khi thực hiện bản sao từ bản chính giấy tờ/văn bản cho dân thì người tiếp nhận hồ sơ không chấp nhận bản photocopy từ bản chính do người dân tự mang đến mà yêu cầu phải photocopy tại trụ sở UBND và thu tiền, rồi sau đó mới tiến hành chứng thực. Ý kiến của Bộ trưởng về vấn đề này như thế nào?

- Bộ trưởng Hà Hùng Cường: Không chấp nhận bản photocopy của người dân mang đến và yêu cầu phải photocopy tại cơ quan mình là sai. Tuy nhiên tôi cũng phải chia sẻ, photocopy có những tài liệu chỉ 1 trang giấy thì rất dễ kiểm tra, đối chiếu. Nhưng đối với những tài liệu nhiều trang giấy, phức tạp mà chỉ cần sai một câu chữ nào đó, số liệu, dữ liệu nào đó, cũng có thể dẫn đến trách nhiệm. Vì vậy, một số cán bộ, công chức chọn giải pháp không chấp nhận bản photocopy của người dân mang đến và yêu cầu phải photocopy tại chỗ, với độ tin tưởng cao hơn, bảo đảm hơn.

Vì lý do như vậy, nên chăng chúng ta quy định các loại giấy tờ không nên photocopy từ trước mà nên mang tới để photocopy ngay tại nơi công chứng?

- Bộ trưởng Hà Hùng Cường: Hiện nay, tất cả các phòng tư pháp cấp huyện, đa phần các xã đều có máy photocopy nên nếu người dân cần chứng thực bản sao thì nên mang bản chính đến nơi công chứng và yêu cầu bộ phận tư pháp photocopy, sau đó chứng thực cho mình. Vừa thuận tiện cho người dân, vừa đảm bảo an toàn cho công tác chứng thực.

- Xin gửi tới Bộ trưởng trường hợp của một khán giả trẻ: “Cháu đến UBND xã yêu cầu chứng thực bản sao từ bản chính bằng tốt nghiệp đại học cùng với giấy khai sinh nhưng chỉ được chứng thực bản sao giấy khai sinh và hướng dẫn cháu đến phòng tư pháp để chứng thực bản sao bằng tốt nghiệp đại học với lý do đây là văn bản song ngữ, không thuộc thẩm quyền của UBND xã. Cháu thật sự không hiểu vì sao lại có sự phân biệt thẩm quyền như vậy”?

- Bộ trưởng Hà Hùng Cường: Theo suy đoán của tôi, giấy khai sinh của cháu do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp bằng tiếng Việt nên UBND cấp xã có thẩm quyền chứng thực. Rắc rối ở đây là bằng tốt nghiệp đại học của cháu, theo tôi hình dung, là do một trường đại học của Việt Nam cấp, bên cạnh đó lại ghi thêm bằng 1 ngoại ngữ. Do pháp luật hiện hành về chứng thực chưa quy định rõ ràng về văn bản song ngữ nên các UBND cấp xã rất ngại chứng thực việc đó, nên họ đẩy lên cấp huyện là như vậy.

Để khắc phục tình trạng này, ngày 13/6/2014 vừa qua, Bộ Tư pháp đã có công văn hướng dẫn cách hiểu “Giấy tờ, văn bản song ngữ”.

Theo đó, giấy tờ/văn bản song ngữ phải là giấy tờ/văn bản được thể hiện đầy đủ bằng hai ngôn ngữ. Thứ hai là do cơ quan thẩm quyền của nước ngoài cấp hoặc cơ quan thẩm quyền của nước ngoài có liên kết với tổ chức ở Việt Nam cấp.

Từ khi có hướng dẫn đến nay, các địa phương đã thực hiện cơ bản là không còn vướng mắc. Để căn cơ hơn, Bộ Tư pháp đã phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng, đưa nội dung hướng dẫn này vào dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 79 dự kiến sẽ trình Chính phủ trong tháng 9 tới đây để xem xét ban hành.

Xin cảm ơn Bộ trưởng!

Linh San (ghi)

Xem thêm video clip :