1
“Anh xuống với con trai để nó không còn cô đơn nữa”
Về thăm chị Phan Thị Lý (thôn 11, xóm Thái Bình, xã Trực Khang, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định), điều khiến tôi nhớ nhất có lẽ chỉ là nước mắt và những tiếng nấc nghẹn ngào, run rẩy. Bị di chứng của việc tổn thương não nên đã từ lâu chân, tay của chị không còn hoạt động được bình thường nữa, vì vậy mà đoạn đường ngắn chỉ vài mét từ ngoài sân vào trong nhà với chị cũng chật vật, loay hoay mãi không xong. Chị kể như chực khóc: “Sống trở thành gánh nặng cho mọi người nhưng không chết được bởi con gái chị đang nằm viện, mẹ chồng chị thì hơn 90 tuổi già lắm rồi. Mẹ chồng chị đã dành cả đời vì con vì cái, đến khi già lại phải chịu những nỗi đau chồng chất, chị phải sống vì mẹ vì con gái”.
Chị Phan Thị Lý.
Chỉ lên tấm ảnh thờ của con trai, chị nghẹn lại, ngắt quãng từng từ: “Em nó mất năm 2013 vì tai nạn giao thông, khi ấy em nó đang học năm 2 trường ĐH Xây dựng ở Hà Nội. Nó ngoan và học giỏi lắm. Ngày nó đỗ đại học ai cũng vui mừng vì cả hai bên nội ngoại chỉ có mình em nó là học cao như thế. Cho con ra Hà Nội học, vợ chồng tôi đã hy vọng biết bao nhiêu… Vậy mà!”.
Trong căn nhà tuềnh toàng, đồ đạc chẳng có thứ gì giá trị, người phụ nữ vừa mất cả chồng và con trai không bật ra tiếng khóc nhưng ánh mắt thẫn thờ. Thỉnh thoảng chị nhắm mắt, hít thở thật sâu như để trấn tĩnh và kìm nén cảm xúc. Nỗi đau mất con khiến vợ chồng chị hoàn toàn suy sụp, nhưng vẫn phải gắng gượng sống vì còn một cô con gái và mẹ già ngày ấy đã 90 tuổi. Vậy nhưng liền ngay sau đó, chồng chị là anh Phạm Văn Đoan bất ngờ phát hiện căn bệnh ung thư phổi phải nhập viện gấp và sau đó là chuỗi xạ trị dài ngày. Gắng gượng được gần 3 năm thì anh cũng mất với lời trăn trối sau cùng: “Em phải sống để làm chỗ dựa cho mẹ và con gái chúng ta. Anh xuống với con trai để nó không còn cô đơn nữa”, chị Lý nghẹn ngào nhớ lại.
Con không còn, chồng cũng đi khỏi, người đàn bà vốn tàn tật càng trở nên sợ hãi, hoang mang nhưng vẫn gắng gượng qua ngày. Để đảm bảo mọi sinh hoạt đi đứng, ăn uống, mẹ đẻ của chị là bà Phan Thị Hợp năm nay đã 75 tuổi phải sang nuôi con gái với bữa rau, bữa cháo nhờ số tiền 300.000 đồng chị được trợ cấp.
Không dám sống trong nhà vì sợ nhớ về con cháu
Nói chuyện với tôi, cụ Nguyễn Thị Khuy năm nay đã 93 tuổi chỉ chực trào nước mắt. Đôi tai không còn nghe rõ nữa, đôi mắt cũng cái còn cái mất, ấy vậy mà đến những giọt nước mắt cuối cùng cụ cũng chắt cả để cho con.
Cụ bảo: “Nhớ thằng cháu Hùng, nó ngoan lắm. Nhớ bố của nó là anh Đoan, anh ấy bỏ mẹ già đi 3 tháng nay rồi”. Chỉ kịp nói có thế rồi cụ lại khóc, đôi tay nhăn nheo, yếu ớt ôm chặt tấm di ảnh của con. Chứng kiến cảnh tượng này, không ai cầm được nước mắt. Thương cụ, thương cả người con, người cháu xấu số đã vội vã ra đi bỏ lại người bà, mẹ già đêm ngày mòn mỏi khóc than.
Vì quá nhớ thương con, thương cháu nên cụ Khuy không chịu được cảm giác khi ở trong ngôi nhà – nơi mà trước đây đã từng là tổ ấm của cụ. Chị Lý nghẹn lời kể chuyện về mẹ chồng: “Sau khi anh Đoan mất, mẹ khóc suốt, khóc không kể ngày đêm. Mẹ bảo: “Ở đâu tao cũng thấy hình ảnh thằng Đoan và con trai nó quanh quẩn trong nhà, nói cười với tao”. Thương con nhớ cháu, mẹ mất ngủ thường xuyên. Không chịu đựng được nữa, mẹ bảo với tôi là không muốn sống trong nhà nữa và dọn sang sống ở căn nhà bé tí ngay gần đó. Tôi tàn tật đi lại còn khó khăn không thể chăm sóc mẹ nên cô Phạm Thị Nhiên (con gái cụ Khuy) về đây chăm mẹ. Giờ mẹ già rồ nhu cầu ăn uống hay sử dụng tiền bạc ít lắm, vậy mà các cô cũng không lo được cho cụ cháu ạ”.
Không còn nước mắt để khóc thương người đã mất, không còn sức lực để nghĩ về những đau thương vừa xảy ra, không còn thời gian tĩnh tâm, cuộc sống vẫn trôi đi, cụ vẫn phải đối diện với cuộc sống. Cụ bảo: “Ngần này tuổi đầu, tôi còn gì thiết tha với hư vinh trần thế nữa. Nhưng, ông trời thêm cho tôi được giây phút nào tôi sẽ sống thêm giây phút đó để cùng con dâu tôi bước tiếp. Nó (chị Lý – con dâu cụ Khuy) đau một mình cô đơn lắm. Già yếu như tôi chẳng thể giúp gì được cho nó, miếng ăn giấc ngủ còn phải có người lo nhưng chí ít nó còn có tôi để kể lể, khóc lóc mỗi khi mơ thấy chồng, thấy con về”.
Qua gian khó mới hiểu hết lòng người… khi tai ương chồng chất ập xuống ngôi nhà nhỏ, bà con trong thôn đã không ngần ngại đến giúp đỡ những người phụ nữ “còn sót lại” cả về vật chất lẫn tinh thần. Nhìn cảnh người mẹ già thất thần ngồi trước hiên nhà, hai bàn tay nhăn nheo, chai sạn mân mê di ảnh của hai người con và cháu, chẳng ai cầm được nước mắt. Người thì mang sang cho ít gạo, nải chuối chín cây, bó rau mới hái, người thì chăm qua trò chuyện để họ vơi đi nỗi nhỡ chồng nhớ con, mỗi người một cách giúp những người không may thiệt phận gắng gượng vượt qua những ngày tháng khó khăn.
Kể chuyện về gia đình cụ, chú Trần Khắc Nhượng – Trưởng thôn 11 ái ngại trình bày: “Gia đình cụ Khuy có hoàn cảnh hết sức khó khăn bởi có anh Đoan là trụ cột trong gia đình đã không còn nữa. Trước khi anh mất, căn bệnh ung thư khiến gia đình phải tiêu tốn rất nhiều tiền nên đến thời điểm này thì gia đình hoàn toàn chẳng có gì cả. Về cá nhân cụ Khuy, chúng tôi chỉ mong được mọi người cho đủ bữa cơm hàng ngày là tốt rồi; còn về chị Lý, địa phương chúng tôi tha thiết mong được mọi người giúp đỡ để chị có tiền đi viện chữa trị. Ngôi nhà này, cảnh tang tóc vốn đã đau thương, nhìn chị Lý tàn tật, trông càng tội mà chúng tôi lại không biết giúp gì cả”.
Chia tay gia đình chị Lý trở về, trong lòng chúng tôi cũng ngổn ngang nhiều nỗi. Cuộc đời con người vẫn biết sẽ là những chuỗi ngày của hạnh phúc, khổ đau, buồn vui đủ cả nhưng sao với chị, với cụ Khuy đau buồn cứ thi nhau kéo đến, dồn dập để rồi như “trói lại vĩnh viễn” niềm vui, để lại toàn nước mắt. Một chút thôi, xin được mọi người chia sẻ để hai người đàn bà này có chút niềm tin để tiếp tục sống những ngày phía trước.
Bảo Oanh
