Nội mạc tử cung là lớp lót bên trong tử cung, thường bong ra khi hành kinh và được tái tạo lại khi sạch kinh. Ngoài ra nó có nhiệm vụ như một chiếc đệm êm ái giúp thai nhi "nằm" ở đó. Lạc nội mạc tử cung là do máu kinh (có lẫn những mảnh nhỏ của nội mạc tử cung bong ra) bị chảy ngược trở lại. Thường nó chảy vào ống dẫn trứng, qua ống dẫn có thể thấm vào khoang bụng, bàng quang, trực tràng và có thể "chạy" tới buồng trứng.
Bất kì chị em nào trong độ tuổi sinh sản (khi bắt đầu dậy thì và đến khi mãn kinh) đều có thể bị ảnh hưởng bởi căn bệnh này chứ không có ngoại trừ cho người chưa có gia đình hay người chưa có quan hệ vợ chồng.
Đây không phải là bệnh không quá hiếm. Theo một tài liệu của Pháp thì có khoảng 1-2% số phụ nữ mắc bệnh này và cứ 100 phụ nữ phải cắt bỏ tử cung thì 15-20 người có lạc nội mạc trong cơ tử cung. Bệnh có thể là nguyên nhân gây vô sinh với tỷ lệ 30-50% nhưng không phải ai bị bệnh rồi thì sẽ bị vô sinh.
Hiện nay chưa có phương pháp điều trị tốt nhất cho căn bệnh này mà chỉ có thể kiểm soát cơn đau (dùng thuốc, liệu pháp hormone) nên các bác sĩ thường điều trị cho bệnh nhân bằng hai loại thuốc: Loại làm giảm triệu chứng đau của bệnh và loại hormone ức chế và làm mất lớp nội mạc tử cung bị "lạc".
Tuy nhiên, những thuốc này thường gây tác dụng phụ như: Rối loạn kinh nguyệt, gây ra các triệu chứng giống mãn kinh (bốc hỏa, khô rát âm đạo...). Khi điều trị bằng thuốc 3 tháng không có kết quả thì bác sĩ mới tiến hành phẫu thuật cho bệnh nhân để loại bỏ các nhân lạc nội mạc hoặc cắt bỏ toàn bộ tử cung cùng hai buồng trứng. Tuy nhiên, phẫu thuật xong cũng rất dễ bị tái phát nếu không được dùng thuốc để duy trì.