1
Đây không phải lần đầu tiên sự việc hy hữu này xảy ra. Bởi cách đây không lâu, tại Hải Phòng cũng xảy ra sự việc hàng trăm bát hương trên các ngôi mộ cũng bỗng nhiên nát vụn. Khi mà người dân cảm thấy hoang mang thì chính quyền lắc đầu vì khồn biết chuyện gì đã xảy ra. Nhiều chuyên gia cho rằng, việc xâm phạm mồ mả không chỉ liên quan đến pháp lý mà còn là vấn đề tâm linh. Đây là hành động mà cả xã hội lên án.
Hơn 300 ngôi mộ bị đập vỡ bát hương?
Sáng ngày 30/4, nhiều người dân thôn Ỷ La (phường Dương Nội, quận Hà Đông, TP Hà Nội) bàng hoàng phát hiện hơn 300 ngôi mộ bị kẻ xấu đập vỡ bát hương, lọ hoa khiến nhiều người dân bức xúc. Đêm 29/4 rạng sáng 30/4, hơn 300 bát hương và lọ hoa tại nghĩa trang thôn Ỷ La bị kẻ xấu đập vỡ tan và người dân không hiểu vì lý do gì mà họ lại làm chuyện đó.
Người dân bàng hoàng khi hơn 300 bát hương trên các ngôi mộ “mất tích”.
Theo ghi nhận của phóng viên, gần 10 bao tải đựng bát hương và lọ hoa được người dân thu dọn bỏ vào để phía sau Nhà tang lễ. Ông Nguyễn Lăng Đức (71 tuổi, người dân thôn Ỷ La, phường Dương Nội) cho biết, những ngôi mộ của dòng họ được chuyển về đây khoảng 5-6 năm về trước sau khi giải phóng mặt bằng đã bị kẻ xấu đập vỡ bát hương, lọ hoa trên 10 ngôi mộ.
Những mảnh vỡ của bát hương được cất giấu.
Đứng cạnh ngôi mộ những người thân trong gia đình, bà Nguyễn Thị Đức (76 tuổi, Yên Phụ, Tây Hồ, Hà Nội) cho biết, vào sáng ngày 30/4, nhận được thông tin những ngôi mộ của gia đình bị phá hoại thì phát hiện 5 ngôi mộ đã bị đập phá bát hương và lọ hoa chỉ còn 2 ngôi mộ là còn nguyên bát hương. “Những kẻ này đập vỡ hết bát hương và lọ hoa, theo cả dãy và mọi người cũng không hiểu vì động cơ gì mà họ lại làm chuyện thất đức như vậy”, bà Đức cho hay.
Trao đổi với phóng viên, ông Đoàn Công Tần (SN 1956, thôn Ỷ La, phường Dương Nội, Q. Hà Đông, TP Hà Nội) quản trang cho biết, khoảng 7h sáng ngày 30/4 khi ra quét dọn tại nghĩa trang thì đã phát hiện ra sự việc và báo cho Công an phường Dương Nội để giải quyết vụ việc. Hiện tại khu vực trên có khoảng 5.000 ngôi mộ được chia làm nhiều khu vực. Riêng khu vực bị kẻ xấu đập phá có khoảng 600 ngôi mộ và đã bị đập vỡ khoảng 337 bát hương.
“Khu vực bị kẻ xấu đập phá nằm ngay sát đường, còn các khu vực bên trong không bị đập phá. Ngoài ra, hai bát hương lớn được đặt trong Nhà tang lễ cũng bị đập vỡ, và những người này còn ghi dòng chữ tự nhận là người đã đập phá những bát hương lên tường của Nhà tang lễ”, ông Tần cho hay.
Ông Tần cho biết thêm, ngay trong chiều ngày 30/4, các ngôi mộ đã được Cơ quan chức năng của phường Dương Nội thay thế bằng bát hương khác giúp người dân. Ngoài ra cách đây khoảng 2 tháng, tình trạng tương tự như trên đã xảy ra tại nghĩa trang phường Trung Văn cách đó không xa. Theo lãnh đạo phường Trung Văn thì có gần 50 ngôi mộ bị kẻ xấu đập phá bát hương, và các bát hương bị kẻ xấu đập tự do chứ không riêng một họ hàng của nhà ai.
Bức xúc 336 ngôi mộ bị đập bát hương tại Hải Phòng
Trước đó không lâu, ngày 8/4, người dân Hải Phòng cũng nhốn nháo trước thông tin hơn 300 ngôi mộ bị đập bát hương. Khi đó, trao đổi với PV, một lãnh đạo công an quận Kiến An cho biết, cơ quan này vẫn đang ráo riết truy tìm thủ phạm đập vỡ hàng trăm bát hương nói trên. Ông Nguyễn Văn Thứ, quản trang nghĩa trang Kha Lâm cho biết, khoảng 9h sáng ngày 3/4, trong lúc ông đang đi đám cưới thì nhận được tin báo ngôi mộ của gia đình đã bị kẻ xấu đập phá bát hương.
Lập tức ông Thứ chạy về kiểm tra, phát hiện nhiều bát hương đã bị đập vỡ tung tóe, vương vãi khắp nghĩa trang. Càng đi vào trong, số bát hương bị phá càng nhiều. Theo thống kê, 336 ngôi mộ bị đập bát hương đều nằm chạy dài suốt nghĩa trang, chỉ còn lại một số ít mộ gần đường đi không bị kẻ xấu phá hoại.
Điều đặc biệt, hầu hết các mộ bị phá bát hương đều là những ngôi mộ đã được cải táng, chỉ có một vài ngôi mộ mới chôn bị đập do gần lối đi. Tất cả những vật dụng, đồ thờ trên các lăng, mộ đều nguyên vẹn, duy chỉ có bát hương là bị đập nát, các bát hương đều bị đập vỡ bằng dụng cụ như búa, gậy sắt.
Theo quan sát của PV, nghĩa trang nhân dân Kha Lâm rộng vài ha có khoảng 1 nghìn ngôi mộ nằm chạy dài giữa cánh đồng, xa khu dân dư và trên trục đường nối từ Kiến An sang quận Dương Kinh. Khu vực này chưa hề có quy hoạch hay tranh chấp đất đai gì.
Đặc biệt, khu vực lăng mộ dòng họ Nguyễn, có 37 bát hương đều bị kẻ xấu đập vỡ tan tành, vứt tung tóe khắp các phần mộ. Tuy nhiên, có điều lạ là khu vực mộ của hai cụ Phạm Trọng Chức và Phạm Thị Đấu bày cả lư hương, đình hạc nhưng chỉ có bát hương là bị đập vỡ. Bên cạnh đó, có khu vực lăng mộ của dòng họ Đỗ Doãn, có 17 bát hương cũng đều bị đập vỡ.
Ông Thứ cho biết, nghĩa trang được quản lý bởi Ban quản trang bốn người. Tuy nhiên, Ban quản trang chỉ trông nom dọn dẹp và phục vụ công tác chôn cất chứ không có người canh gác túc trực 24/24h. Ngay sau khi phát hiện kẻ xấu đập phá bát hương, các gia đình đã mua bát hương mới về thay thế ngay trong dịp Thanh minh vừa qua. Sau khi nhận được thông tin về vụ việc, UBND quận Kiến An đã chỉ đạo UBND phường Nam Sơn phối hợp với Công an quận Kiến An xuống hiện trường để điều tra, xác minh.
Ông Phan Lương Thụy, Phó chủ tịch UBND quận Kiến An cho biết: “Đây là một vụ việc có dấu hiệu hình sự, phạm tội xâm phạm, phá hoại mồ mả. Hiện cơ quan công an tiếp tục điều tra, làm rõ. Khi tìm ra thủ phạm, chúng tôi sẽ có biện pháp xử lý nghiêm và có thông báo cho nhân dân yên tâm”.
Một lãnh đạo công an quận Kiến An cho biết, hiện cơ quan này đang ráo riết truy tìm thủ phạm phá hoại. Theo phán đoán ban đầu, có thể kẻ đập phá bát hương là người có thần kinh không bình thường hoặc do trẻ con chơi đùa và thách đố nhau đập lấy “thành tích”.
Hiện công an quận Kiến An cũng đang khoanh vùng xác định đối tượng theo hướng này. Tuy nhiên, theo nhận định, nếu chỉ một người thì khó có khả năng đập vỡ “gọn gàng” hơn 300 bát hương chỉ trong một đêm như vậy, nhất là các khu mộ nằm cách xa nhau.
Theo tìm hiểu, nghĩa trang Kha Lâm được hình thành từ khoảng năm 1980, ban đầu là địa điểm chôn cất những người quá cố có hộ khẩu ở thôn Kha Lâm. Tuy nhiên, mấy năm gần đây nhiều người từ các địa phương khác trong thành phố Hải Phòng cũng về đây mua đất để xây dựng mộ chôn cất người thân. Tại đây có nhiều phần mộ khá to đẹp, kiên cố như những lăng tẩm, trị giá cả tỷ đồng.
Trong khi chờ đợi kết quả điều tra, mấy ngày nay, người dân Kha Lâm bàn tán xôn xao và cũng đưa ra nhiều giả thiết về động cơ đập phá bát hương của thủ phạm. Nhiều người cho rằng, việc đập phá hàng trăm bát hương như vậy có thể đây là một hành động phá hoại có tổ chức.
Cũng có giả thiết cho rằng, có kẻ nào đó sau khi “phê” ma túy đá đã nhìn bát hương là những kẻ thù nên điên cuồng “tiêu diệt” (?). Bởi theo ông Thứ, hàng đêm nghĩa trang Kha Lâm là nơi tụ tập của nhiều con nghiện.
Luật sư Nguyễn Huy An (Đoàn luật sư Hà Nội): Phải khởi tố tình hình sự những kẻ “mộ tặc” phá hoại chốn tâm linh của người dân
Luật sư Huy An.
Trao đổi với PV dưới góc nhìn pháp lý, luật sư Nguyễn Huy An (Đoàn luật sư Hà Nội) cho rằng, Điều 629 Bộ luật Dân sự 2005 quy định cá nhân, pháp nhân, chủ thể khác gây thiệt hại đến mồ mả của người khác phải bồi thường thiệt hại. Thiệt hại do xâm phạm mồ mả gồm chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại.
Đó là về trách nhiệm dân sự, còn về trách nhiệm hình sự, theo quy định tại Điều 246 Bộ luật hình sự thì người nào đào, phá mồ mả, chiếm đoạt những đồ vật để ở trong mộ, trên mộ hoặc có hành vi khác xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm. Phạm tội gây hậu quả nghiêm trọng thì bị phạt tù từ một năm đến năm năm.
Như vậy, có thể thấy những người xâm phạm mồ mả được nêu trong vụ việc tại làng Ỷ La đã có dấu hiệu phạm vào tội danh nêu trên.
Cùng quan điểm, chuyên gia xã hội học, PGS.TS Trịnh Hòa Bình cho rằng, theo quan niệm truyền thống của cộng đồng dân cư, theo phong tục tập quán, mồ mả là nơi an nghỉ cuối cùng của người đã khuất, dù khi còn sống họ là một người nhân hậu hay độc ác, cho dù họ đã làm những việc nhân đức hay trái luân thường đạo lý thì khi chết đi, nơi an nghỉ cuối cùng của họ cũng là một chốn tâm linh. Bất kỳ ai có hành động xâm hại đến chốn tâm linh ấy đều bị cộng đồng và lương tâm lên án.
“Chuyện xâm phạm mồ mả không chỉ liên quan đến vấn đề pháp lý, đây còn là vấn đề tâm linh, là giá trị văn hóa của người Việt. Việc hành xử một cách thô bạo lên mồ mả đã nhiều lần bị xã hội lên án nhưng lâu lâu lại thấy xuất hiện tình trạng này. Đó là điều hết sức đau lòng”, PGS.TS Trịnh Hòa Bình nói.
Theo luật sư Huy An, trước những bằng chứng thu thập được, người dân có thể yêu cầu cơ quan chức năng khởi tố vụ án, yêu cầu người xâm phạm mồ mả bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật. Trong thực tế cũng đã có những vụ việc, người xâm phạm mồ mả bị khởi tố, phải chịu trách nhiệm hình sự, do đó nếu có đầy đủ bằng chứng và cơ sở người dân cần yêu cầu các cơ quan có thẩm quyền can thiệp, giải quyết kịp thời.
Hân Nguyên-Nghĩa Hương
Video tham khảo:
Hà Nội: Chiếm đất nghĩa trang để làm nơi tái chế phế liệu
