1
Theo tin từ báo Pháp luật HCM, đứng ở góc độ luật pháp, khi muốn minh oan cho cụ không chỉ phức tạp về việc áp dụng pháp luật mà còn vì thời gian đã quá lâu, nên cơ quan tiến hành tố tụng ở Phú Khánh (cũ) và Khánh Hòa hiện nay lúng túng là có thể hiểu được.
Ông Phái đã có quyết định đình chỉ điều tra ngày 25-9-1984 của VKSND tỉnh Phú Khánh (cũ) nay là tỉnh Khánh Hòa. Yêu cầu chính quyền địa phương tạo điều kiện, khôi phục quyền và lợi ích hợp pháp cho ông Phái. Trong quyết định này nêu rõ: “Xét thấy không đủ bằng chứng để buộc tội Huỳnh Chiếm Phái phạm tội giết người”. Quyết định đình chỉ điều tra của VKSND tỉnh Phú Khánh có trước khi BLTTHS năm 1988. Tuy nhiên, nếu căn cứ vào BLTTHS năm 1988 và năm 2003 thì VKS chỉ có quyền ra quyết định đình chỉ vụ án chứ không có quyền ra quyết định đình chỉ bị can, mà chỉ có cơ quan điều tra mới có quyền này.
.jpg "- Ảnh 1")
Phóng to
Phóng toCụ Huỳnh Chiếm Phái khi còn sống - Ảnh: chụp năm 2012
Tuy nhiên, nội dung quyết định đình chỉ lại ghi: “Xét thấy không đủ bằng chứng để buộc tội Huỳnh Chiếm Phái phạm tội giết người”, chứ không ghi “Ông Huỳnh Chiếm Phái không thực hiện hành vi phạm tội giết người”.
Đó là lý do để trong suốt 30 năm, ông Phái và các con ông đã khiếu nại nhưng không có cơ quan tiến hành tố tụng nào giải quyết, nên dù có 30 năm hay lâu hơn nữa thì thời hạn yêu cầu bồi thường oan đối với những người thân của ông Phái cũng vẫn còn.
Căn cứ vào quyết định đình chỉ điều tra của VKSND tỉnh Phú Khánh (cũ) thì trường hợp của ông Phái được hiểu là bị oan do cơ quan tiến hành tố tụng hình sự gây ra. Việc áp dụng pháp luật để giải quyết cũng phải mềm dẻo và có tính nhân văn, mà mục đích là vì dân, chứ không nên máy móc.
Ông Phái đã vì uất ức quá mà phải treo cổ tự tử, cả gia đình ông lâm vào cảnh điêu đứng, con cháu không thể đi học, đi làm trong các cơ quan nhà nước hoặc phải nghỉ việc; bị chính quyền địa phương kỳ thị, cuộc sống gia đình lâm vào bế tắc.
Trước đó, báo Người lao động đưa tin, 34 năm trước, ông Huỳnh Chiếm Phái là đội trưởng Đội Sản xuất thôn Phong Phú, xã Ninh Giang, huyện Ninh Hòa, tỉnh Phú Khánh (nay là phường Ninh Giang, thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa). Ngày 18-10-1981, ông Phạm Ngựu, Chủ tịch UBND xã Ninh Giang, sau khi họp tại nhà đội trưởng Phái về thì bị bắn chết.
Cho rằng ông Phái là nghi phạm giết người, ngày 17-12-1981, Công an huyện Ninh Hòa khởi tố bị can. Đến ngày 18-2-1982, Công an tỉnh Phú Khánh ra lệnh bắt tạm giam ông Phái. Đến ngày 2-2-1983, ông Phái nhận được lệnh tạm tha của VKSND tỉnh Phú Khánh với lý do: tuổi già, sức khỏe bị sút kém nên không cần thiết phải giam giữ tiếp.
“Từ một đội trưởng sản xuất khỏe mạnh, ra tù, bố tôi như người sắp chết. Gia đình phải đưa võng khiêng về. Đôi chân ông cũng không còn đi lại được nữa” - ông Huỳnh Chiếm Lạc, người con thứ 4 của ông Phái, bức xúc.
Theo đơn khởi kiện mà ông Huỳnh Chiếm Hoạnh (con ông Phái; hiện ngụ tại xã EaKtur, huyện CưKuin, tỉnh Đắk Lắk) được cha ủy quyền, suốt 28 năm, ông Phái mang thân phận nghi can giết người vì ngoài giấy tạm tha trên, ông không còn nhận bất kỳ giấy tờ nào khác. Vì vậy, ngày 19-8-2009, ông Hoạnh đã làm đơn đề nghị cơ quan chức năng điều tra vụ án để làm rõ cha ông có phải là nghi phạm không.
Đến ngày 1-10-2009, ông Phái làm đơn kêu oan và yêu cầu bồi thường thiệt hại. Tuy nhiên, ở cái tuổi "gần đất xa trời", suốt mấy chục năm mang thân phận bị can ông Phái vẫn luôn mang đến cái ngày được công khai xin lỗi oan sai và bồi thường thiệt hai. Mặc dù vậy, ước nguyện nhỏ nhoi của người ông, người cha ấy đến chết vẫn chưa thể thực hiện.
HẠNH VŨ (Tổng hợp)
Đọc báo Pháp luật Đời Sống trong ngày cập nhật liên tục từng giờ tại chuyên mục Pháp Luật
