1
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bất ngờ khẳng định sự tôn trọng và ủng hộ với chính sách Một Trung Quốc, vì ông đang muốn tập trung giải quyết những khó khăn trong vấn đề đối nội.
Donald Trump gặp khó khăn khi mới nhậm chức
Hôm 10/2, thế giới đã rất ngạc nhiên bởi cuộc điện đàm giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Một tuyên bố của Nhà Trắng mô tả cuộc đối thoại của họ là "cực kỳ thân mật". Quan trọng nhất là ông Trump bất ngờ khẳng định cam kết của Mỹ với chính sách Một Trung Quốc.
Cuộc điện đàm đến 2 ngày sau khi ông Trump gửi một bức thư riêng đến ông Tập. Tân Tổng thống Mỹ đã bày tỏ mong muốn tìm kiếm "mối quan hệ mang tính xây dựng" với Trung Quốc. Hành động của Donald Trump cũng loại bỏ rất nhiều sự không chắc chắn được tạo ra bởi ý kiến trước rằng, chính sách Một Trung Quốc cần phải thương lượng lại.
Trước đó, trong cuộc bầu cử ông Trump cũng từng dọa sẽ tăng 45% thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Trung Quốc. Sau khi ông đắc cử và nhậm chức, giới quan sát lo ngại rằng hai cường quốc đã hoặc sắp có những va chạm. Tuy nhiên, sự khẳng định mới đây của ông đã phần nào xoa dịu và giải quyết được căng thẳng.
Một lời giải thích hợp lý cho việc Donald Trump bất ngờ “đổi giọng” có thể là vì những khó khăn của ông trong đối nội, theo CNN. Khi ông Trump dọa sẽ xem xét lại chính sách Một Trung Quốc và không nhượng bộ Trung Quốc trong một số lĩnh vực thương mại, có lẽ ông có được cảm giác chinh phục sau cuộc bầu cử.
Thế nhưng, sau khi nhậm chức, bản thân ông Trump gặp phải nhiều khó khăn với những sắc lệnh mới ban bố.
Ông Trump đang gặp phải khó khăn khi không nhận được sự ủng hộ với những chính sách mới. Ảnh: VOX
Nhiều sáng kiến, chính sách mới của ông đã bị chỉ trích gay gắt và gặp phải sự phản đối của công chúng, truyền thông, thậm chí là các cơ quan khác của chính phủ.
Theo một cuộc thăm dò của CNN / ORC, có tới 53%, số người được hỏi không tán thành cách ông Trump xử lý công việc. Con số này phản ánh mức tín nhiệm thấp nhất cho một Tổng thống mới được bầu.
Kết quả cũng cho thấy rằng ông Donald Trump ngày càng trở nên thất vọng và giận giữ bởi những thách thức trong nước. Điều cuối cùng ông cần làm là tạm dừng lại việc gây hấn với nước ngoài, đặc biệt là Trung Quốc vì ông có thể sẽ phải đương đầu với những vấn đề không chắc chắn.
Do đó, nhiều khả năng Tổng thống lựa chọn trở về với nguyên tắc Một Trung Quốc sau khi phải suy nghĩ lại về những ưu tiên của các chương trình nghị sự.
Chính sách khôn ngoan của Bắc Kinh
Ông Trump trở lại với chính sách Một Trung Quốc cũng có thể là kết quả của những nỗ lực ngoại giao thành công của Bắc Kinh, thông qua cả 2 chiến thuật thông thường và độc đáo.
Trung Quốc đã rất kiên quyết trong việc gửi đi một thông điệp nhất quán đến ông Trump rằng, việc duy trì chính sách Một Trung Quốc liên quan đến lợi ích cốt lõi cơ bản của đất nước. Bắc Kinh luôn sẵn sàng chiến đấu đến cùng để duy trì tình trạng Đài Loan.
Bên cạnh đó, chính quyền Tập Cận Bình đã đồng thời theo đuổi phương pháp độc đáo để tiếp cận những người thân tín của Donald Trump. Bắc Kinh nhận thức sâu sắc rằng ông Trump dựa vào một nhóm rất nhỏ các cố vấn, bao gồm cả con rể Jared Kushner và con gái Ivanka Trump.
Ivanka Trump đến thăm Đại sứ quán Trung Quốc. Ảnh: DailyMail
Như vậy, Trung Quốc cố gắng gây ảnh hưởng trực tiếp đến gia đình để làm “mượt” các mối quan hệ với ông Trump.
Trong thực tế, ngay sau cuộc bầu cử của ông Trump, Kushner đã tham dự một bữa ăn tối được tổ chức bởi tài phiệt Trung Quốc Wu Xiaohui. Wu là người chủ trì của Tập đoàn Bảo hiểm Anbang có tài sản 285 nghìn tỷ USD và có quan hệ chặt chẽ với chính phủ Trung Quốc.
Sau đó, vào ngày 1/2, con gái ông Trump là Ivanka đã có chuyến thăm bất ngờ tới Đại sứ quán Trung Quốc ở Washington để tham dự buổi tiệc năm mới.
Đằng sau cánh cửa đóng kín, Trung Quốc có thể đã thành công trong việc chủ động định hình vị trí của ông Trump về chính sách "Một Trung Quốc" qua cả sự răn đe và vỗ về.
Quan hệ Trung-Mỹ vẫn còn nhiều khó khăn
Quan hệ Trung-Mỹ còn nhiều thách thức. Ảnh: CNN
Mặc dù Donald Trump đã cam kết ủng hộ chính sách Một Trung Quốc, loại bỏ một trở ngại ngắn hạn đến mối quan hệ Trung-Mỹ, hợp tác song phương vẫn còn nhiều thách thức.
Những vấn đề, từ thương mại, tranh chấp Biển Đông đến thách thức vũ khí hạt nhân của Triều Tiên đều có thể dẫn đến va chạm. Mỹ và Trung Quốc có thể làm một số việc để giảm thiểu xung đột và tối đa hóa sự hợp tác.
Chính quyền Donald Trump không có một khiếu nại chính đáng cho thâm hụt thương mại lớn của Mỹ. Do đó, Trung Quốc cần phải giải quyết vấn đề "thương mại công bằng". Nhượng bộ có thể sẽ bao gồm việc cho phép nhiều công ty của Mỹ gia nhập thị trường Trung Quốc.
Về vấn đề Biển Đông, chính quyền Mỹ đã phản ứng nhẹ nhàng hơn. Trong một chuyến đi gần đây tới Nhật Bản, Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis, bày tỏ rằng Mỹ sẽ chủ yếu dựa vào ngoại giao để giải quyết tranh chấp trên Biển Đông.
Trung Quốc không nên coi đó là dấu hiệu của sự yếu đuối. Thay vào đó, Bắc Kinh nên tránh có thêm những hành động làm leo thang xung đột với Mỹ.
Cuối cùng, Trung Quốc cần nỗ lực chân thành hơn trong việc ngăn chặn tham vọng hạt nhân của Triều Tiên. Sự kiên quyết của Bắc Kinh sẽ không chỉ góp phần ổn định khu vực mà còn tăng cường hợp tác trong quan hệ song phương Trung-Mỹ.
(Theo CNN)
