1
Xe bọc thép V-100
Xe bọc thép V-100 hay M706 Commando được Mỹ thiết kế và sản xuất từ năm 1964 để đảm nhiệm các vai trò chở quân, trinh sát, tuần tiễu, chống tăng hoặc mang súng cối… Xe có khối lượng chiến đấu 7,4 tấn, vỏ thép dày nhất khoảng 6 mm, kíp chiến đấu 3 người và được trang bị 2 đại liên cỡ 7,62 mm.
V-100 chiến lợi phẩm của lực lượng vũ trang Quân khu 9.
Năm 1967 quân đội Mỹ và VNCH bắt đầu triển khai V-100 trên chiến trường Việt Nam, trong đó một số xe do VNCH sử dụng được cải tiến gắn thêm 1 đại liên M2 cỡ 12,7 mm hoặc M1919 cỡ 7,62mm.
Tính đến đầu năm 1975, quân đội VNCH có khoảng trên 100 xe bọc thép V-100, chủ yếu trang bị cho các đơn vị bảo vệ sở chỉ huy, các đơn vị thiết giáp của địa phương quân và lực lượng cảnh sát dã chiến.
Sau ngày đất nước thống nhất, V-100 chiến lợi phẩm được biên chế cho nhiều đơn vị trinh sát và cảnh vệ thuộc Quân khu 7 hoặc 9 và đã tham gia một số trận chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam trong giai đoạn 1977-1979.
Xe bọc thép M113
Trong số các vũ khí hệ 2 từng được QĐNDVN sử dụng thì M113 có thể coi là một trong những trường hợp thành công nhất. Loại xe này được Mỹ nghiên cứu thiết kế từ cuối thập niên 1950 và đi vào chế tạo từ 1960, trở thành xe chở quân chính của Mỹ và các quốc gia đồng minh trong một thời gian dài.
M113 chiến lợi phẩm trong chiến tranh biên giới Tây Nam.
M113 có khối lượng chiến đấu 12,3 tấn, vỏ nhôm dày 12-38mm, kíp chiến đấu 2 người, được trang bị vũ khí chính là 1 đại liên M2 cỡ 12,7mm và có thể chở theo 1 tiểu đội bộ binh. M113 lần đầu xuất hiện trên chiến trường Việt Nam tháng 3/1962 và sau này đóng vai trò là xe chiến đấu bộ binh chủ lực của quân Mỹ, đồng minh cũng như VNCH trong toàn bộ giai đoạn chiến tranh. Tính đến đầu năm 1975, trong biên chế quân đội VNCH vẫn còn khoảng trên 1.500 chiếc M113.
QĐNDVN thu và sử dụng lại số lượng lớn M113 qua các trận chiến đấu, đặc biệt là trong các chiến dịch tiến công năm 1972 và 1975.
Sau ngày chiến thắng, hàng trăm xe chiến lợi phẩm được đưa vào biên chế bộ đội tăng thiết giáp Việt Nam và đã xuất trận với quy mô lớn rất hiệu quả trong chiến tranh biên giới Tây Nam 1977-1979, phần nào lấn át cả vai trò của các loại xe bọc thép khác do Liên Xô và Trung Quốc chế tạo.
Sau 1975, quân đội ta đã thu giữ số lượng lớn xe bọc thép M113 từ quân Sài Gòn.
Bên cạnh phiên bản M113 thông thường, QĐNDVN còn sử dụng các biến thể chiến đấu và bảo đảm khác như M113 gắn ĐKZ-106 mm M40 hoặc ĐKZ-75 mm K56 (do Việt Nam cải tiến), M113 ACAV (có tấm chắn cho xạ thủ đại liên và thêm 2 đại liên M1919 cỡ 7,62mm), M132 (gắn súng phun lửa và đại liên M73 cỡ 7,62mm), M106 (mang súng cối 106,7mm M30), M125 (mang súng cối 81mm M29), M577 (xe chỉ huy), M548 (xe vận tải xích và cứu kéo)…
Xe bọc thép M8
Xe bọc thép M8 Greyhound được Mỹ thiết kế và sản xuất từ 1943-1945, được sử dụng rộng rãi với vai trò trinh sát trong các đơn vị thiết giáp Mỹ và Đồng minh tham gia Thế chiến 2.
Xe có khối lượng chiến đấu 8,6 tấn, vỏ thép 3-19mm, kíp chiến đấu 4 người. Hỏa lực của xe gồm pháo chính M6 cỡ 37mm với cơ số đạn 80 viên, 1 đại liên M2 cỡ 12,7mm và 1 đại liên M1919 cỡ 7,62 mm. M8 Greyhound do Mỹ cung cấp đã tham chiến khá nhiều trên chiến trường Đông Dương trong biên chế quân đội viễn chinh Pháp giai đoạn 1945-1954 và sau đó tiếp tục được quân đội Hoàng gia Lào, Lon Nol Campuchia và VNCH sử dụng ở thời kỳ 1954-1975.
Chủ tịch Hồ Chí Minh duyệt đội xe M8 tháng 1/1956.
QĐNDVN thu được một số xe M8 trong kháng chiến chống Pháp và sau này trong kháng chiến chống Mỹ còn thu thêm 1 xe nữa từ quân Lon Nol trong cuộc hành quân Chenla II cuối năm 1971. Tuy vậy số xe này chủ yếu được dùng vào nhiệm vụ huấn luyện, chưa có ghi nhận trường hợp nào bộ đội tăng thiết giáp đưa nó vào trực tiếp chiến đấu.
Xe tăng hạng nhẹ AMX-13
Đây có thể xem là trường hợp đặc biệt nhất trong lịch sử trang bị của bộ đội tăng thiết giáp Việt Nam. Đây là loại xe tăng hạng nhẹ do Pháp thiết kế và sản xuất hàng loạt từ năm 1952. AMX-13 có khối lượng chiến đấu 14,5 tấn, vỏ thép 10-40mm với kíp chiến đấu 3 người.
Hỏa lực của biến thể kiểu 1951 (hay AMX-13-75) gồm pháo chính SA-49 cỡ 75mm với cơ số đạn 32 viên và 1 đại liên đồng trục cỡ 7,5mm hoặc 7,62 mm. Năm 1964, Campuchia được Pháp viện trợ 40 xe tăng AMX-13-75.
Xe tăng hạng nhẹ AMX-13 kiểu 1951 (AMX-13-75) do Pháp chế tạo (ảnh minh họa).
Cuối năm 1971, sau khi đánh bại cuộc hành quân Chenla II của quân Lon Nol (Campuchia), QĐNDVN thu được 1 xe AMX-13-75 trong tình trạng pháo không có khóa nòng. Ngày 1/4/1972, Đoàn thiết giáp 26 đã sử dụng chiếc AMX-13-75 này (được Việt Nam gọi là M51) tham gia tiến công căn cứ Xa Mát (Tây Ninh).
Dù pháo chính không bắn được, kíp lái đã dùng đại liên bắn yểm trợ bộ binh kết hợp với cho động cơ gầm rú uy hiếp tinh thần địch. Sau khi trận đánh kết thúc thắng lợi, xe bị hỏng nặng không thể khôi phục nên nên phải cho phá hủy tại trận địa. Đến đây, chiếc AMX-13-75 duy nhất của QĐNDVN đã kết thúc sứ mệnh lịch sử của mình.
