1
(ĐSPL) - Sau khi bài viết “Lấy máu của người hiến không qua xét nghiệm để đủ chỉ tiêu” phản ánh về việc hiến máu có một không hai tại trung tâm Hiến máu Nhân đạo TP.HCM được đăng tải, nhiều bạn đọc đã gọi đến đường dây nóng của Báo bày tỏ sự bức xúc về việc làm thiếu trách nhiệm của Trung tâm nói trên. Đa phần, độc giả đều cho rằng, trung tâm Hiến máu Nhân đạo (HMNĐ) đã quá xem nhẹ sức khỏe cũng như tấm lòng của những người đến hiến máu để cứu người.
Nhiều năm làm… liều
Chia sẻ với PV báo ĐS&PL, anh Đ.N.Q. (ngụ phường Tân Phong, quận 7, TP.HCM) bức xúc nói: “Do ý thức được việc hiến máu sẽ cứu được tính mạng những người đang cần máu nên năm nào tôi cũng đến trung tâm HMNĐ TP.HCM để hiến máu. Lần đầu đến hiến, tôi cũng có thắc mắc tại sao không xét nghiệm trước khi lấy mà chỉ khám sức khỏe. Tôi có nghe chị y tá giải thích chỉ làm xét nghiệm sau khi lấy máu, sau đó tôi thấy tấm pano trung tâm Hiến máu để ngoài sảnh ra vào in rõ quy trình hiến máu, tuy nhiên cũng không có bước làm xét nghiệm trước khi lấy máu của người hiến”.
“Tôi nghĩ, chắc bộ Y tế quy định vậy nên cũng không thắc mắc nữa và hàng năm tôi vẫn đi hiến đều đặn. Tuy nhiên, sau khi đọc bài trên báo ĐS&PL, tôi thực sự thấy bức xúc. Bộ Y tế đã quy định rõ ràng, phải xét nghiệm chất lượng của máu, xét nghiệm virus viêm gan B trước khi lấy máu của người hiến, vậy mà chỉ vì chạy theo thành tích trung tâm HMNĐ TP.HCM đã bỏ qua bước quan trọng này. Chúng tôi đi hiến máu là thể hiện trách nhiệm với cộng đồng chứ có phải đi hiến nước lã đâu mà lấy cho đủ chỉ tiêu”, anh Q. nói.
Phóng to
Tại trung tâm HMNĐ TP.HCM, máu của người hiến được lấy dù chưa thực hiện xét nghiệm.
Đồng tình với quan điểm của anh Q., anh Trần Trí M. (ngụ huyện Củ Chi, TP.HCM) chia sẻ: “Tôi là người thường xuyên tham gia hiến máu ở trung tâm HMNĐ TP.HCM, một phần vì gần chỗ tôi làm, một phần cũng có nhiều người bạn tham gia hiến máu ở đây. Tuy nhiên, sau khi đọc xong bài: “Lấy máu của người hiến không qua xét nghiệm để đủ chỉ tiêu”, tôi vô cùng hoang mang. Tại sao một trung tâm Hiến máu nhân đạo của thành phố đông dân nhất, được cho là hiện đại nhất cả nước lại có thể làm ăn tắc trách đến vậy? Trung tâm này đã hoạt động được nhiều năm rồi, chẳng lẽ Trung tâm sai phạm nghiêm trọng như vậy mà không có một đơn vị nào thanh kiểm tra hay sao?”.
Anh Q. cũng đặt câu hỏi về vai trò của sở Y tế TP.HCM trong việc này. Anh nói: “Chẳng lẽ sở Y tế TP.HCM lại không có trách nhiệm gì trong việc này hay sao? Tôi đề nghị cơ quan chức năng phải làm rõ việc, hàng năm có bao nhiêu đơn vị máu của người hiến mất oan uổng do việc làm sai phạm của trung tâm hiến máu. Và người đứng đầu trung tâm Hiến máu phải chịu trách nhiệm về việc này”.
Sở Y tế không hề thanh tra về chuyên môn?
Trong một diễn biến liên quan, PV báo ĐS&PL đã có buổi làm việc với lãnh đạo trung tâm HMNĐ TP.HCM. Tại buổi làm việc, bác sỹ Phạm Văn Quân – Phó Giám đốc trung tâm HMNĐ TP.HCM cho biết: “Trung tâm HMNĐ TP.HCM do UBND TP.HCM ký quyết định thành lập và giao cho hội Chữ thập đỏ TP.HCM quản lý. Tuy nhiên, hàng năm, UBND thành phố đều giao chỉ tiêu đến Trung tâm là phải thu được bao nhiêu máu của người hiến, đồng thời mỗi năm phải tăng 10% số người hiến máu so với năm trước. Chỉ tiêu thì luôn yêu cầu phải tăng nhưng kinh phí hoạt động của trung tâm rất là eo hẹp. Bên cạnh đó, từ nhiều năm nay, sở Y tế cũng không hề thanh kiểm tra gì về công tác chuyên môn”.
Trước đó, trao đổi với bác sỹ Quân, vị này cho biết, toàn bộ máu mà Trung tâm nhận của người hiến đều chuyển hết về bệnh viện Truyền máu - Huyết học TP.HCM. Thế nên, nhiều lần trung tâm có làm công văn gửi sang phía bệnh viện Truyền máu – Huyết học TP.HCM để yêu cầu bệnh viện trang bị thiết bị cho Trung tâm để thực hiện các xét nghiệm huyết sắc tố và viêm gan B trước khi lấy máu của người hiến, nhưng Bệnh viện này không cung cấp và cũng không trả lời vì sao không cung cấp. Vì vậy, dù biết sai quy trình nhưng trung tâm HMNĐ TP.HCM vẫn phải lấy máu của người hiến mà không xét nghiệm trước để đáp ứng đủ chỉ tiêu mà thành phố giao (?!).
Để làm rõ ai phải chịu trách nhiệm trong sai phạm của trung tâm HMNĐ TP.HCM, PV đã liên hệ với ông Lê Anh Tuấn, Chánh văn phòng sở Y tế TP.HCM. Trong buổi làm việc, PV đã đưa ra một số vấn đề như hằng năm sở Y tế có thanh kiểm tra công tác chuyên môn của trung tâm HMNĐ TP.HCM không? Tại sao Trung tâm đề nghị mà bệnh viện Truyền máu – Huyết học TP.HCM lại không cung cấp vật tư, thiết bị để trung tâm xét nghiệm cho người lần đầu đến hiến theo đúng quy trình của bộ Y tế? Hay việc làm sai phạm nghiêm trọng của trung tâm hiến máu thì ai phải đứng ra chịu trách nhiệm?
Tuy nhiên, ông Tuấn cho biết, do vừa mới nắm được sự việc và chưa thể trả lời ngay cho PV nên ông đã yêu cầu để lại câu hỏi, đồng thời gửi câu hỏi đến Thanh tra sở Y tế và Giám đốc bệnh viện Truyền máu – Huyết học để làm rõ các vấn đề mà báo ĐS&PL đã nêu.
Báo ĐS&PL sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc khi có câu trả lời từ các cơ quan chức năng.
Vi phạm pháp luật nghiêm trọng
Dưới góc độ pháp lý, trao đổi với PV báo ĐS&PL, luật sư Trần Đình Dũng, trung tâm Tư vấn pháp luật TP.HCM, Trung ương Hội Luật gia Việt Nam phân tích: “Quy trình hiến máu, truyền máu và bảo quản máu được quy định chặt chẽ tại Thông tư số 26 của bộ Y tế. Theo đó, người hiến máu phải đạt các tiêu chuẩn khá nghiêm ngặt về sức khỏe. Trước khi hiến, họ được khám sơ tuyển, được đo huyết áp, không bị bệnh cấp tính (cảm cúm, viêm nhiễm) ngay trong thời điểm hiến máu, bác sỹ khai thác các tiền sử bệnh lý liên quan đến sức khỏe, các yếu tố nguy cơ lây nhiễm các bệnh qua đường máu như HIV/AIDS, viêm gan, viêm gan C, sốt rét, giang mai, HTLV1 (tiền ung thư máu). Việc nhân viên y tế không làm xét nghiệm mẫu máu để kiểm tra người hiến máu có đạt tiêu chuẩn hiến máu hay không trước khi lấy máu là vi phạm pháp luật. Vi phạm này không chỉ đơn thuần ở chỗ gây “lãng phí máu của người hiến” mà có nguy cơ tiềm tàng gây truyền nhiễm bệnh. Tôi cho rằng, cần phải xử lý nghiêm”.
THU HIỀN
