1
Trong nhiều năm qua, nước Nhật chú trọng phát triển kinh tế là chính mà không đặt nặng nhu cầu quốc phòng. Mặc dù vậy, năng lực động viên công nghiệp cho chiến tranh của Nhật Bản là không thể coi thường. Một khi có tình huống chiến tranh, nền công nghiệp khổng lồ của Nhật Bản đủ sức trang bị cho quân đội đầy đủ vũ khí cần thiết với số lượng cực lớn.
Trước hết về tiềm lực vật tư, năm 1996, sản lượng thép của Nhật Bản đạt 98,8 triệu tấn, đồng 1,2 triệu tấn, kẽm 599.000 tấn, nhôm 170.000 tấn. Sản lượng dầu thô và lượng nhập khẩu tổng cộng là 264,28 triệu tấn, sản phẩm từ dầu mỏ 225,377 triệu tấn.
Tuy nhiên những con số này cũng chỉ phản ánh một phần công suất. Nếu lấy năm 1990 là 100% thì sản lượng năm 1996 chỉ là 89% với sắt, 87% với kẽm, 49,7% với nhôm. Từ đó có thể thấy tiềm lực sản xuất vật tư chủ yếu của Nhật vẫn rất lớn. Khi xảy ra chiến tranh, chỉ cần nguồn cung ứng nguyên liệu đầy đủ, tiềm lực sản xuất và động viên vật tư của Nhật vẫn có thể mở rộng rất nhiều. Các vật tư này là tiền đề căn bản để sản xuất các hệ thống vũ khí.
Các máy bay chiến đấu của Nhật.
Công nghiệp hàng không Nhật Bản đã phát triển rất quy mô. Sản lượng máy bay hàng năm của Nhật trên dưới 200 chiếc, sản lượng động cơ máy bay cũng khoảng 200 chiếc.
Trình độ kỹ thuật công nghiệp của Nhật đủ khả năng chế tạo máy bay tiêm kích F-15, máy bay tuần tra chống ngầm P-3C và trực thăng chống ngầm SH-60J.
Ngoài ra, từ máy bay chiến đấu chiến đấu chi viện F-2 mà Nhật hợp tác chế tạo với Mỹ có thể thấy Nhật Bản hoàn toàn đủ khả năng tự thiết kế và chế tạo máy bay chiến đấu tính năng cao.
Năm 1996, Nhật Bản sản xuất được tới 27,764 chiếc ô tô, đứng đầu thế giới. Nếu lấy 30% khả năng sản xuất tức là khoảng 3,81 triệu chiếc ô tô chuyển sang sản xuất máy bay theo cách tính 300 chiếc ô tô chuyển sang sản xuất 1 chiếc máy bay thì sản lượng máy bay có thể đạt tới 270.000 chiếc. Đây thực sự là một con số khổng lồ.
Một mẫu máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 do Nhật tự phát triển mới công bố gần đây.
Về công nghiệp đóng tàu, Nhật Bản cũng là nước hàng đầu thế giới. Năm 1975, số tàu Nhật Bản đóng đạt tổng trọng tải 16,99 triệu tấn chiếm đến 49,7% lượng tàu thương mại được hạ thủy của thế giới. Tuy rằng thời gian gần đây, đơn đặt hàng giảm đi khiến tổng sản lượng tàu được đóng cũng giảm nhưng năng lực chế tạo tàu của Nhật vẫn có thể đạt 18 triệu tấn một năm. Trong đó sản lượng chế tạo tàu chiến ước tính chiếm 1,8%.
Nếu Nhật Bản đưa 45% khả năng chế tạo tàu của mình chuyển sang chế tạo tàu chiến, tổng sản lượng có thể đạt tới 2,02 triệu tấn/năm.
Sản xuất xe tăng đối với Nhật Bản không có gì khó khăn. Chỉ riêng tập đoàn Mitsubishi, một năm có thể sản xuất 2000 chiếc xe tăng. Nếu Nhật Bản lấy 5% khả năng sản xuất ô tô tức là sử dụng khả năng sản xuất 1 triệu chiếc chuyển sang sản xuất xe tăng, theo cách tính 45 chiếc xe ô tô đổi 1 chiếc xe tăng thì một năm Nhật có thể sản xuất 220.000 xe tăng.
Với pháo mặt đất, Nhật đủ khả năng sản xuất 100.000 khẩu một năm. Nếu lấy sản lượng thép 103,4 triệu tấn năm 1990 làm tiêu chuẩn tính toán, chỉ lấy 2% tức 2 triệu tấn thép để chế tạo pháo, theo cách tính mỗi khẩu pháo cần 10 tấn thép, sản lượng 1 năm cũng lên tới 200.000 khẩu.
Trong công nghiệp hóa chất, ước tính sản lượng axit nitric của Nhật Bản đạt 800.000 tấn. 1 tấn axit nitric có thể chế tạo 1 tấn thuốc nổ và 1 tấn thuốc nổ có thể tạo ra 6 tấn đạn dược. Như vậy khả năng tối đa của Nhật có thể chế tạo được 4,8 triệu tấn đạn dược một năm. Bên cạnh đó, Nhật Bản có khả năng nghiên cứu chế tạo tên lửa khá mạnh. Hơn nữa còn có thể sản xuất hàng loạt.
Ngoài năng lực động viên công nghiệp khổng lồ như trên, một khi xảy ra chiến tranh, Nhật còn có nguồn động viên nhân lực và tài chính khổng lồ. Về nhân lực, theo số liệu thống kê mới nhất trong bảng xếp hạng sức mạnh quân sự thế giới của Globalfirepower, tổng dân số hiện tại Nhật là 127.253.075 người, trong đó có 43.930.753 người có thể động viên cho quân ngũ.
Về tiềm lực tài chính, cũng theo số liệu của Globalfirepower, sức mua tương đương của Nhật năm trước khoảng 4500 tỷ USD. Trong nhiều năm qua, Nhật Bản duy trì mức chi tiêu quốc phòng 1%. Tuy vậy, trong Thế chiến II, Nhật đã từng chi đến 43,6% tổng thu nhập quốc dân cho quốc phòng, lúc cao nhất lên tới 52%. Điều này cho thấy Chính phủ Nhạt có đủ khả năng áp dụng các biện pháp tăng mạnh chi phí quân sự.
Tháng 7 vừa qua, Nhật Bản đã quyết định giải thích lại Hiến pháp để cho phép quân đội có thể sử dụng vũ lực. Bên cạnh đó, Chính phủ Nhật cũng nới lỏng quy định để cho phép xuất khẩu vũ khí và hợp tác vũ khí với nước ngoài. Đó là những dấu hiệu cho thấy quân đội Nhật có thể sẽ được phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới để đối phó với những căng thẳng trên biển Hoa Đông.
* Bài viết có sử dụng tư liệu từ sách: Quân đội Nhật - Những bí mật bạn chưa biết, Nxb Quân đội nhân dân
Trần Vũ
Xem thêm video clip : Bộ vũ khí chủ lực của Hải, Lục, Không quân Việt Nam
