1
Dân ở làng Sahecun, ở miền nam Trung Quốc, đang gặp phải những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng do ô nhiễm từ một mỏ chì đã đóng cửa hơn mười năm trước.
Chín năm trước đây, các cuộc kiểm nghiệm của chính phủ đã khẳng định có sự gia tăng đột ngột thành phần kim loại độc hại trong đất và nước. Nhưng tại thời điểm đó, công tác làm sạch môi trường đã kết thúc chỉ sau một thời gian ngắn khiến toàn bộ khu vực này vẫn còn bị ô nhiễm trong nhiều năm trời.
Ông Huang Guiqiang, 58 tuổi, người bị nhiễm độc cho biết: "Các cục u trên cơ thể của tôi vô cùng đau đớn, đôi khi tôi lại mất cảm giác toàn thân”.
Anh trai thứ hai Guiqiang là Huang Fuqiang, 61 tuổi, cũng bị sưng phù toàn thân phải nằm trên giường. Người anh cả của họ đã chết năm ngoái, sau 10 năm nằm liệt giường.
Những dân làng bị bệnh tật hành hạ đều mất khả năng lao động. Họ được chuẩn đoán là bị nhiễm chất cadmium nồng đọ cao. Cadmium là kim loại độc hại. Nếu người nhiễm phải nó với nồng độ cao (qua đường ăn uống) sẽ gây tác động tiêu cực lên toàn bộ cơ thể. Phần lớn những người bị bệnh được chuẩn đoán là mác chứng ostealgia - một tình trạng bệnh lý gây đau cấp tính ở xương. Phần lớn họ xuất hiện những cục u khủng khiếp, sưng phồng ở tứ chi khiến họ đau đớn triền miên.
Theo kết quả từ cuộc kiểm tra vào năm 2000 của Trung tâm Nghiên cứu Môi trường và Địa chất tỉnh Quảng Tây, ở khu vực này, hàm lượng cadmium tìm thấy trong nước cao gấp 17,4 lần, hàm lượng kim loại nặng trong đất cao gấp 29,1 lần so với tiêu chuẩn quốc gia.
Trong những năm 50 của thế kỉ trước, người dân các làng này đã có công ăn việc với mức lương cao khi các quan chức Chính phủ cấp phép cho khai thác mỏ kẽm và chì trong khu vực.
Việc khu vực này bị ô nhiễm nặng nề là kết quả của việc khai thác mỏ.
Trong 40 năm qua, nền kinh tế địa phương và người dân đã được hưởng lợi từ những nguồn tiền kiếm được từ khác thác các mỏ này. Nhưng đến năm 1990, các mỏ đã kiệt quệ và phải đóng cửa. Vậy là cắt đứt luôn việc làm các nguồn lợi.
Người dân sau đó buộc phải quay lại với nghề nuôi trồng trên mảnh đất đã bị ô nhiễm, sử dụng nguồn nước bẩn chảy ra từ mỏ vào hệ thống thủy lợi để canh tác. Và hậu quả tất yếu là: Người dân mắc bệnh do ăn các loại thực phẩm nhiễm độc (gạo, rau, cá, hoa quả … )
Người dân buộc phải ăn những thực phẩm không sạch vì không có lựa chọn nào khác.
Huang Fugiang bị chuẩn đoán ngộ độc cadmium nghiêm trọng nên mắc bệnh.
Năm 2005, sau khi có khẳng định của cơ quan nhà nước về việc ô nhiễm trên diện rộng gây ra từ khai thác mỏ chì và kẽm, lệnh làm sach môi trường trong vùng đã được ban xuống. Nhưng toàn bộ quá trình chỉ kéo dài trong vài tháng ngắn ngủi. Và mặc dù lớp đất ô nhiễm phía trên đã bị bóc đi và thay thế bằng loại đất sạch nhưng mỗi khi trời mưa, chất ô nhiễm lại theo nước nguồn thấm ngược trở lại trên bề mặt. Và sau lần “làm sạch” chớp nhoáng đó, người dân không còn nghe được tin tức gì về các động thái khác từ chính quyền.
Hiện ở khu vực này, phần lớn chỉ còn lại người già lớn tuổi, bởi các thế hệ sau đều rời làng đi tìm kiếm cuộc sống tốt đẹp hơn ở các thành phố lớn.
Nguyễn Mai (Theo Daily Mail)
