1
Sau khi thụ tinh, trứng di chuyển dần theo đường vòi trứng vào buồng tử cung và làm tổ ở đấy. Như vậy, người phụ nữ được coi là có thai bình thường. Nếu trong quá trình di chuyển, vì một nguyên nhân nào đó, trứng không vào buồng tử cung mà dừng lại làm tổ ở một vị trí khác ngoài buồng tử cung thì được gọi là thai ngoài tử cung. Nếu trứng dừng lại ở vòi trứng làm tổ thì gọi là thai ngoài tử cung ở vòi trứng. Nếu trứng rơi vào ổ bụng và phát triển thì gọi là thai trong ổ bụng. Trong các vị trí có thể xảy ra thai ngoài tử cung thì thai ngoài tử cung ở vòi trứng hay gặp nhất, chiếm khoảng 90%.
Thai ngoài tử cung chiếm khoảng 4 – 10 phần nghìn các trường hợp có thai, nghĩa là cứ 1000 phụ nữ mang thai thì có 4 – 10 người bị thai ngoài tử cung. Những phụ nữ có thai ngoài tử cung thường có nguy cơ bị lại.
Nguyên nhân: Có nhiều nguyên nhân gây ra thai ngoài tử cung, trong đó nguyên nhân đầu tiên là do nạo phá thai nhiều lần, gây viêm nhiễm vòi trứng, viêm nhiễm vùng xương chậu. Ngoài ra còn có những nguyên nhân khác như u nang buồng trứng, u xơ tử cung, dị dạng bẩm sinh vòi trứng và có những trường hợp không có nguyên nhân rõ ràng. Tất cả những nguyên nhân này làm cản trở sự di chuyển của trứng vào buồng trứng tử cung, kết quả, trứng đã làm tổ và phát triển ngoài tử cung.
Làm sao biết được thai ngoài tử cung? Có 90% trường hợp thai ngoài tử cung đóng ở vòi trứng. Tuy nhiên, vòi trứng là nơi không thích hợp cho sự làm tổ và phát triển của thai nên khi thai phát triển đến một giai đoạn nào đó sẽ làm vòi trứng căng phồng và vỡ. Nếu vỡ to, máu chảy vào ổ bụng, rất nguy hiểm đến tính mạng bệnh nhân. Nếu thai ngoài tử cung nứt từ từ, máu rịn ra ít một, sẽ đóng lại thành khối huyết tụ trong bụng. Như vậy, tùy bệnh cảnh mà người ta có thể chia ra nhiều giai đoạn: Thai ngoài tử cung chưa vỡ, thai ngoài tử cung vỡ và huyết tụ thành nang.
Thai ngoài tử cung chưa vỡ: Triệu chứng thường gặp là ra huyết và đau bụng. Khi thấy các hiện tượng trên, người phụ nữ cần nghĩ đến dấu hiệu thai ngoài tử cung và phải đến ngay bệnh viện chuyên khoa để được bác sỹ theo dõi. Nếu thử nước tiểu thấy có thai nhưng siêu âm lại không thấy túi thai trong lòng tử cung, đồng thời cạnh tử cung có một khối (dù không xác định rõ có túi thai trong đó) thì chắc chắn người phụ nữ ấy đã bị mang thai ngoài tử cung. Trường hợp này bệnh nhân cần nhập viện để theo dõi, vì thai ngoài tử cung từ chưa vỡ đến vỡ là một giới hạn rất mong manh.
Thai ngoài tử cung vỡ: người bệnh đau ngày càng tăng, đến một lúc cảm thấy đau nhói gần như ngất xỉu. Đó chính là lúc vòi trứng căng quá, đã vỡ ra. Lúc này người bệnh cảm giác rất mệt, khó thở, vật vã, khát nước, đi không nổi. Thầy thuốc khám sẽ thấy bệnh nhân mạch nhanh, huyết áp tụt, bụng phình, ấn đau. Khi khám âm đạo sẽ thấy cùng đồ sau căng phồng, chọc dò sẽ rút ra được máu đậm, không đông nhưng ra máu vì máu đóng cục ở cùng đồ.
Huyết tụ thành nang: Là trường hợp thai ngoài tử cung ở vòi trứng bị nứt từ từ, máu chảy ít một, đóng lại thành khối huyết tụ trong ổ bụng. Người bệnh cảm thấy đau nhói ở bụng rồi giảm đau, không choáng nhưng bị rong huyết và đau bụng kéo dài… Khám âm đạo thấy rất rõ một khối ở cạnh tử cung, khối này thường to, ấn vào đau.
Khi nghi ngờ có thai ngoài tử cung người bệnh cần phải nhập viện kịp thời và tuân theo mọi hướng dẫn của bác sỹ một cách chặt chẽ, tránh nguy hiểm đến tính mạng. Trong thời gian theo dõi thai ngoài tử cung, nếu diễn biến bệnh phức tạp, việc chẩn đoán gặp nhiều khó khăn, người bệnh sẽ được thầy thuốc chỉ định nội soi chẩn đoán để xác định và xử lý đúng đắn.
