1
Âm
nhạc cũng giống như ẩm thực. Nếu một giai điệu, một giọng hát muốn đi
sâu vào lòng công chúng thì những người nghệ sĩ làm ra nó cần phải có
tài có tâm giống như những người đầu bếp có tay nghề, biết cách làm thế
nào để chế biến được món ăn ngon cho những người thưởng thức.
Tuy nhiên trên thực tế lại không như vậy, nhìn vào bức tranh tổng thể của thị trường nhạc Việt trong những năm qua mới thấy những “đầu bếp giỏi” xuất hiện như lá mùa thu.
Nguyên liệu tốt chưa hẳn đã có món ngon…
Nếu đưa những nguyên liệu tươi ngon cho một người đầu bếp thực thụ thì anh ta sẽ dễ dàng chế biến ra được những món ăn ngon và hấp dẫn cho mọi người. Thế nhưng khi nguyên liệu đó rơi vào tay một người đầu bếp tồi thì món ăn cuối cùng cũng không ra gì. Và tương tự như thế, việc cho ra đời những ca khúc hay, đi sâu vào lòng công chúng cũng cần dựa vào năng lực thực sự và cách thức lựa chọn của những người nghệ sĩ. Nhưng đáng tiếc thay vẫn có khá nhiều “vị đầu bếp” quá dễ dãi, không chịu tận dụng những nguyên liệu quý mà trời ban cho mình.
Họ sẵn sàng chiều lòng khán giả và quay lưng lại mới phong cách của chính mình mà đi hát nhạc sến, nhạc thị trường hay nhạc teen theo trào lưu. Chính vì cơm áo gạo tiền, vì muốn có được sự nổi tiếng chóng vánh mà hàng loạt ca sĩ từ sao lớn đến sao bé quá sa đà vào những ca khúc rẻ tiền. Hệ quả của sự đầu tư không đúng chỗ này là sự xuất hiện vô số những món ăn kém chất lượng, không có mùi vị ấn tượng và nhạt nhẽo. Những tác phẩm đó sau khi “trôi nổi” được một thời gian ngắn rồi nhanh chóng chìm vào quên lãng.
Cái khó chồng thêm cái khó làm nền âm nhạc nước nhà dường như vẫn còn ì ạch dậm chân tại chỗ. Sự lạc hậu về khoa học kĩ thuật, máy móc dẫn đến sự hạn chế về vấn đề sản xuất âm nhạc và việc chắp cánh cho những ý tưởng sáng tạo của các ca sĩ, nhạc sĩ tài năng gặp nhiều khó khăn. Họ dường như không có đất để dụng võ mà chủ yếu là các producer từ nước ngoài đem làn gió mới mong manh thổi vào nhạc việt, hy vọng một ngày nào đó từ những nguyên liệu quý hiếm sẽ có thể nhào nặn nên những sản phẩm âm nhạc đáng nghe và vươn tầm quốc tế.
Ăn hoài một món cũng ngán…
Khi đầu bếp đã thành công với món ăn mà mình tâm đắc thì chưa chắc sau này, nó sẽ còn được đón nhận nồng nhiệt như trước đây. Đó chính là quy luật đào thải khắc nghiệt của cuộc sống. Cho nên bản thân người đầu bếp hay nghệ sĩ đều phải không ngừng hoàn thiện, trau dồi năng lực và tự làm mới mình liên tục để đáp ứng những nhu cầu đa dạng của khán giả. Nhưng nhìn vào mặt bằng âm nhạc chung hiện nay thì các ca sĩ teen cho đến các nhạc sĩ trẻ mới nổi thay vì tạo sự đột phá bằng những khả năng âm nhạc thực sự thì lại nhắm mắt đi thực hiện những cách chế biến cũ kĩ đến nhàm chán.
Hàng tá ca sĩ trẻ mọc lên như nấm sau mưa với chỉ một hai ca khúc hít là đã nổi tiếng mặc dù trong đó không tồn tại giá trị nghệ thuật nào. Một số bộ phận nhạc sĩ trẻ hiện nay lại sáng tác ca khúc quá hời hợt nên rơi vào tình trạng rập khuôn na ná nhau. Quanh đi quẩn lại vẫn là những giai điệu quen thuộc, cũ kỉ nghe đến nhàm tai dẫn đến sự nghèo nàn, vô vị trong khả năng sáng tác. Chỉ trong một ngày trên mạng xuất hiện tràn lan 4 đến 5 ca khúc theo phong cách đại trà thường hay bắt chước giai điệu của nhau, rồi lại gây tranh cãi ca khúc này đạo ca khúc kia. Thế là anh em nghệ sĩ trẻ được dịp kiện tụng, xỉ vả nhau trên mặt báo hòng thu hút sự chú ý của dư luận.
Cái thiết yếu nhất mà phần lớn nghệ sĩ Việt còn thiếu đó là sự sáng tạo nghệ thuật và tự làm mới mình. Phải hiếm hoi lắm mới phát hiện ra những nhân tố tài năng trong làng nhạc có sự tìm tòi đột phá mới. Hiện nay trên thế giới nhiều nước đã bắt kịp trào lưu phát triển của nền công nghiệp âm nhạc tiên tiến nhưng thế hệ nghệ sĩ Việt lại quá lười trong lối tư duy và chuyên copy paste những cái có sẵn mà không chịu đầu tư học hỏi. Khi người đầu bếp không chịu khó đi tìm cái mới thì những món ăn họ làm ra người ta ăn hoài rồi cũng đâm ra ngán ngẫm và quay lưng đi tìm một món ăn khác hấp dẫn hơn.
Cần lắm những đầu bếp giỏi, có tâm lẫn tài
Như một thói quen vẫn thấy, đa phần nghệ sĩ trẻ hiện nay thường hay chạy theo trào lưu mà không quan tâm, để ý đến mặt chất lượng của đứa con tinh thần. Họ cũng giống như những đầu bếp “thị trường” chỉ vì ham muốn sự nổi tiếng mà đánh đổi món ăn ngon, bổ thay cho món ăn nhạt nhẽo. Nếu như lĩnh vực ẩm thực cần những đầu bếp yêu nghề không vì đồng tiền mà đánh mất khả năng cảm vị các món ăn thì trong âm nhạc đòi hỏi ca sĩ, nhạc sĩ yêu nhạc cống hiến vì nghệ thuật đích thực và có thể vượt qua khỏi những rào cản “tiền tài tiếng tăm” trong đời sống phức tạp của làng giải trí. Nghệ sĩ không chỉ dừng lại, bằng lòng với những cái có sẵn mà phải đi tìm những cái mới, dám thể hiện nhiều thể loại nhạc khác nhau, bắt kịp với trào lưu quốc tế để nâng tầm cảm quan âm nhạc.
Vợ chồng Mỹ Linh - Anh Quân, nhạc sĩ Huy Tuấn, nhạc sĩ Quốc Trung
Đầu bếp giỏi là những người không vì đồng tiền mà cho ra lò những món ăn nhìn bề ngoài có vẻ sơn hào hải vị nhưng thực chất khi ăn xong lại chẳng thấy mùi vị gì đặc biệt. Đó cũng chính là “điều răn” mà các nghệ sĩ hoạt động trong lĩnh vực âm nhạc cần phải áp dụng cho mình. Sự đua đòi chạy theo phong trào của lớp nghệ sĩ trẻ hiện nay vô hình chung tạo điều kiện cho thứ âm nhạc dễ dãi, nghèo nàn cứ tăng dần đều theo thời gian trong khi chất lượng âm nhạc lại tỉ lệ nghịch và dần biến chất. Âm nhạc rất dễ đổi mới mà cũng rất dễ bắt chước nhau khi nó chỉ gói gọn trong 7 nốt nhạc quen thuộc. Nhưng nếu biết cách thả hồn và cảm nhận bằng cảm xúc thật của mỗi cá nhân thì không quá khó khăn để tạo nên một thứ âm nhạc hoàn mỹ.
Ngoài những yếu tố cần thiết vốn đã được mặc định sẵn thì người nghệ sĩ nói chung cần phải dám thể hiện cá tính của mình nhưng theo hướng cầu thị và sự sáng tạo. Sẵn sàng gạt bỏ những tư tưởng lợi danh, tên tuổi để viết nên những ca khúc có hồn mà vẫn được khán giả đón nhận. Còn các nghệ sĩ trẻ nói riêng cần đi đầu trong việc hiện đại hóa nền âm nhạc và xây dựng hình ảnh có chọn lọc kĩ lưỡng như vậy mới có hội cải thiện thị hiếu thẫm mỹ của giới trẻ hiện đại. Đó còn là sự định hướng phong cách nghe nhạc cho công chúng một cách có văn minh.
Thay cho lời kết
Trong cuộc sống ai cũng muốn hưởng thụ những cái gì ngon nhất tốt nhất, bổ nhất nhưng để tạo ra được những thứ tinh hoa đó cần có những con người tài giỏi, tận tâm nhiệt huyết với nghề và thật sự nghiêm túc. Họ có thể là những người đầu bếp bình thường hay người nghệ sĩ đam mê nghệ thuật nhưng đều có điểm chung là sự tìm tòi sáng tạo cái mới hợp thời đại và thể hiện cảm xúc chân thật nhất trong từng tác phẩm. Đó chính là yếu tố quyết định hàng đầu để chinh phục trái tim của đông đảo tầng lớp khán giả.
Để có thể trở thành “đầu bếp giỏi” và được công chúng ngưỡng mộ yêu mến thì người nghệ sĩ phải thật sự nổ lực hơn nữa trong lao động nghệ thuật. Không để bị mờ mắt bởi danh tiếng hay tiền tài mà đánh mất đi giá trị nghệ thuật đích thực tiềm ẩn trong con người mình. Người nghệ sĩ chân chính khác với vật chất tầm thường ở chỗ họ tạo món ăn ngon nhưng khác lạ và ăn rồi thì nhớ mãi nhưng mỗi khi ăn là nhớ đến người đầu bếp chế biến thành công món ăn đó.
Tuy nhiên trên thực tế lại không như vậy, nhìn vào bức tranh tổng thể của thị trường nhạc Việt trong những năm qua mới thấy những “đầu bếp giỏi” xuất hiện như lá mùa thu.
Nguyên liệu tốt chưa hẳn đã có món ngon…
Nếu đưa những nguyên liệu tươi ngon cho một người đầu bếp thực thụ thì anh ta sẽ dễ dàng chế biến ra được những món ăn ngon và hấp dẫn cho mọi người. Thế nhưng khi nguyên liệu đó rơi vào tay một người đầu bếp tồi thì món ăn cuối cùng cũng không ra gì. Và tương tự như thế, việc cho ra đời những ca khúc hay, đi sâu vào lòng công chúng cũng cần dựa vào năng lực thực sự và cách thức lựa chọn của những người nghệ sĩ. Nhưng đáng tiếc thay vẫn có khá nhiều “vị đầu bếp” quá dễ dãi, không chịu tận dụng những nguyên liệu quý mà trời ban cho mình.
Phan Đinh Tùng, Thu Minh, Hồ Quỳnh Hương
Họ sẵn sàng chiều lòng khán giả và quay lưng lại mới phong cách của chính mình mà đi hát nhạc sến, nhạc thị trường hay nhạc teen theo trào lưu. Chính vì cơm áo gạo tiền, vì muốn có được sự nổi tiếng chóng vánh mà hàng loạt ca sĩ từ sao lớn đến sao bé quá sa đà vào những ca khúc rẻ tiền. Hệ quả của sự đầu tư không đúng chỗ này là sự xuất hiện vô số những món ăn kém chất lượng, không có mùi vị ấn tượng và nhạt nhẽo. Những tác phẩm đó sau khi “trôi nổi” được một thời gian ngắn rồi nhanh chóng chìm vào quên lãng.
Bảo Thy, Noo Phước Thịnh, Thủy Tiên,
Cái khó chồng thêm cái khó làm nền âm nhạc nước nhà dường như vẫn còn ì ạch dậm chân tại chỗ. Sự lạc hậu về khoa học kĩ thuật, máy móc dẫn đến sự hạn chế về vấn đề sản xuất âm nhạc và việc chắp cánh cho những ý tưởng sáng tạo của các ca sĩ, nhạc sĩ tài năng gặp nhiều khó khăn. Họ dường như không có đất để dụng võ mà chủ yếu là các producer từ nước ngoài đem làn gió mới mong manh thổi vào nhạc việt, hy vọng một ngày nào đó từ những nguyên liệu quý hiếm sẽ có thể nhào nặn nên những sản phẩm âm nhạc đáng nghe và vươn tầm quốc tế.
Producer Nguyễn Hải Phong, Dương Khắc Linh
Ăn hoài một món cũng ngán…
Khi đầu bếp đã thành công với món ăn mà mình tâm đắc thì chưa chắc sau này, nó sẽ còn được đón nhận nồng nhiệt như trước đây. Đó chính là quy luật đào thải khắc nghiệt của cuộc sống. Cho nên bản thân người đầu bếp hay nghệ sĩ đều phải không ngừng hoàn thiện, trau dồi năng lực và tự làm mới mình liên tục để đáp ứng những nhu cầu đa dạng của khán giả. Nhưng nhìn vào mặt bằng âm nhạc chung hiện nay thì các ca sĩ teen cho đến các nhạc sĩ trẻ mới nổi thay vì tạo sự đột phá bằng những khả năng âm nhạc thực sự thì lại nhắm mắt đi thực hiện những cách chế biến cũ kĩ đến nhàm chán.
Vĩnh Thuyên Kim, Vũ Hà, Phi Thanh Vân, Lê Kiều Như
Hàng tá ca sĩ trẻ mọc lên như nấm sau mưa với chỉ một hai ca khúc hít là đã nổi tiếng mặc dù trong đó không tồn tại giá trị nghệ thuật nào. Một số bộ phận nhạc sĩ trẻ hiện nay lại sáng tác ca khúc quá hời hợt nên rơi vào tình trạng rập khuôn na ná nhau. Quanh đi quẩn lại vẫn là những giai điệu quen thuộc, cũ kỉ nghe đến nhàm tai dẫn đến sự nghèo nàn, vô vị trong khả năng sáng tác. Chỉ trong một ngày trên mạng xuất hiện tràn lan 4 đến 5 ca khúc theo phong cách đại trà thường hay bắt chước giai điệu của nhau, rồi lại gây tranh cãi ca khúc này đạo ca khúc kia. Thế là anh em nghệ sĩ trẻ được dịp kiện tụng, xỉ vả nhau trên mặt báo hòng thu hút sự chú ý của dư luận.
Cái thiết yếu nhất mà phần lớn nghệ sĩ Việt còn thiếu đó là sự sáng tạo nghệ thuật và tự làm mới mình. Phải hiếm hoi lắm mới phát hiện ra những nhân tố tài năng trong làng nhạc có sự tìm tòi đột phá mới. Hiện nay trên thế giới nhiều nước đã bắt kịp trào lưu phát triển của nền công nghiệp âm nhạc tiên tiến nhưng thế hệ nghệ sĩ Việt lại quá lười trong lối tư duy và chuyên copy paste những cái có sẵn mà không chịu đầu tư học hỏi. Khi người đầu bếp không chịu khó đi tìm cái mới thì những món ăn họ làm ra người ta ăn hoài rồi cũng đâm ra ngán ngẫm và quay lưng đi tìm một món ăn khác hấp dẫn hơn.
Cần lắm những đầu bếp giỏi, có tâm lẫn tài
Như một thói quen vẫn thấy, đa phần nghệ sĩ trẻ hiện nay thường hay chạy theo trào lưu mà không quan tâm, để ý đến mặt chất lượng của đứa con tinh thần. Họ cũng giống như những đầu bếp “thị trường” chỉ vì ham muốn sự nổi tiếng mà đánh đổi món ăn ngon, bổ thay cho món ăn nhạt nhẽo. Nếu như lĩnh vực ẩm thực cần những đầu bếp yêu nghề không vì đồng tiền mà đánh mất khả năng cảm vị các món ăn thì trong âm nhạc đòi hỏi ca sĩ, nhạc sĩ yêu nhạc cống hiến vì nghệ thuật đích thực và có thể vượt qua khỏi những rào cản “tiền tài tiếng tăm” trong đời sống phức tạp của làng giải trí. Nghệ sĩ không chỉ dừng lại, bằng lòng với những cái có sẵn mà phải đi tìm những cái mới, dám thể hiện nhiều thể loại nhạc khác nhau, bắt kịp với trào lưu quốc tế để nâng tầm cảm quan âm nhạc.
Vợ chồng Mỹ Linh - Anh Quân, nhạc sĩ Huy Tuấn, nhạc sĩ Quốc Trung
Đầu bếp giỏi là những người không vì đồng tiền mà cho ra lò những món ăn nhìn bề ngoài có vẻ sơn hào hải vị nhưng thực chất khi ăn xong lại chẳng thấy mùi vị gì đặc biệt. Đó cũng chính là “điều răn” mà các nghệ sĩ hoạt động trong lĩnh vực âm nhạc cần phải áp dụng cho mình. Sự đua đòi chạy theo phong trào của lớp nghệ sĩ trẻ hiện nay vô hình chung tạo điều kiện cho thứ âm nhạc dễ dãi, nghèo nàn cứ tăng dần đều theo thời gian trong khi chất lượng âm nhạc lại tỉ lệ nghịch và dần biến chất. Âm nhạc rất dễ đổi mới mà cũng rất dễ bắt chước nhau khi nó chỉ gói gọn trong 7 nốt nhạc quen thuộc. Nhưng nếu biết cách thả hồn và cảm nhận bằng cảm xúc thật của mỗi cá nhân thì không quá khó khăn để tạo nên một thứ âm nhạc hoàn mỹ.
Ngoài những yếu tố cần thiết vốn đã được mặc định sẵn thì người nghệ sĩ nói chung cần phải dám thể hiện cá tính của mình nhưng theo hướng cầu thị và sự sáng tạo. Sẵn sàng gạt bỏ những tư tưởng lợi danh, tên tuổi để viết nên những ca khúc có hồn mà vẫn được khán giả đón nhận. Còn các nghệ sĩ trẻ nói riêng cần đi đầu trong việc hiện đại hóa nền âm nhạc và xây dựng hình ảnh có chọn lọc kĩ lưỡng như vậy mới có hội cải thiện thị hiếu thẫm mỹ của giới trẻ hiện đại. Đó còn là sự định hướng phong cách nghe nhạc cho công chúng một cách có văn minh.
Thay cho lời kết
Trong cuộc sống ai cũng muốn hưởng thụ những cái gì ngon nhất tốt nhất, bổ nhất nhưng để tạo ra được những thứ tinh hoa đó cần có những con người tài giỏi, tận tâm nhiệt huyết với nghề và thật sự nghiêm túc. Họ có thể là những người đầu bếp bình thường hay người nghệ sĩ đam mê nghệ thuật nhưng đều có điểm chung là sự tìm tòi sáng tạo cái mới hợp thời đại và thể hiện cảm xúc chân thật nhất trong từng tác phẩm. Đó chính là yếu tố quyết định hàng đầu để chinh phục trái tim của đông đảo tầng lớp khán giả.
Để có thể trở thành “đầu bếp giỏi” và được công chúng ngưỡng mộ yêu mến thì người nghệ sĩ phải thật sự nổ lực hơn nữa trong lao động nghệ thuật. Không để bị mờ mắt bởi danh tiếng hay tiền tài mà đánh mất đi giá trị nghệ thuật đích thực tiềm ẩn trong con người mình. Người nghệ sĩ chân chính khác với vật chất tầm thường ở chỗ họ tạo món ăn ngon nhưng khác lạ và ăn rồi thì nhớ mãi nhưng mỗi khi ăn là nhớ đến người đầu bếp chế biến thành công món ăn đó.
