1
Lưu Quang Vũ là một trong những nhà soạn kịch tài hoa của sân khấu kịch Việt Nam. Ông đã để lại cho nền sân khấu kịch nước nhà một kho báu quý giá với rất nhiều vở kịch nổi tiếng như: Hồn Trương Ba da hàng thịt, Lời nói dối cuối cùng, Ai là thủ phạm?, Lời thề thứ 9…
Mỗi tác phẩm của Lưu Quang Vũ đều mang đậm tính hiện thực và nhân văn sâu sắc. Đó chính là lý do các vở kịch của ông dù được trình diễn ở thời nào cũng đều nhận được công chúng đón nhận.
Vào 20 giờ ngày 2/9 tới đây, tại sân khấu Nhà hát Tuổi Trẻ, hai tác phẩm nổi tiếng của Lưu Quang Vũ là Lời thề số 9 và Ai là thủ phạm? sẽ một lần nữa được dựng lại nhân kỉ niệm “28 năm nhớ Lưu Quang Vũ – Xuân Quỳnh (1988 - 2016)”. Đêm kịch Lưu Quang Vũ do nghệ sĩ Chí Trung làm đạo diễn.
Đêm kịch“28 năm nhớ Lưu Quang Vũ – Xuân Quỳnh (1988 - 2016) sẽ diễ ra vào ngày 2/9 tới đây.
Tham gia diễn xuất trong hai tác phẩm này còn có nhiều nghệ sĩ “gạo cội” của lĩnh vực sân khấu kịch như: NSND Lê Khanh, NSUT Đức Khuê… Ngoài ra, còn có những nghệ sĩ trẻ tâm huyết, cháy bỏng với nghề như: Hữu Phương, Minh Đức, Ngọc Quỳnh, Thanh Lê…
Ai là thủ phạm là tác phẩm kịch được Lưu Quang Vũ viết vào năm 1983, với cái tên nguyên gốc là Không có trong hồ sơ, sau đó đã được đổi tên Thủ phạm là ai? Vở kịch kể về đời sống thường nhật của những người dân thành thị vào những năm 80 ở Hà Nội, về những mảnh đời trong khu tập thể có tên gọi Quân khu Phượng Hà.
Đặc biệt, Ai là thủ phạm là vở kịch vạch trần rõ nét nhất về những hiện tượng cá nhân tha hóa, tham nhũng liên tục nảy sinh ở thời bấy giờ và còn nguyên giá trị thời sự nóng bỏng đến tận hôm nay.
Vở kịch từng được dựng lại rất nhiều lần và mỗi lần công diễn đều đem lại cho khán giả cảm xúc y nguyên như thuở ban đầu. Lưu Quang Vũ đã làm khán giả phải khóc cười, tức giận hay suy tư như chính mình đang trải qua những điều được viết trong vở kịch.
Vở kịch Lời thề thứ 9 được Lưu Quang Vũ viết vào năm 1988 theo theo đơn đặt hàng của Đoàn kịch Quân đội và được biết, anh viết vở kịch này trong một thời gian rất ngắn so với những vở kịch trước. Ngay từ lần dàn dựng đầu tiên, Lời thề thứ 9 đã mang về thành công rực rỡ khi được đông đảo các chiến sỹ, các cựu chiến binh yêu thích và coi đó là tâm tư của chính mình được người khác nói hộ.
Lời thế thứ 9 là câu chuyện đầy tính chính luận trước sự thoái hóa, biến chất của một bộ phận cán bộ. Điều khiến vở kịch càng trở nên hấp dẫn là dù ở thể loại chính kịch nhưng Lời thề thứ 9 vẫn có những yếu tố gây cười sảng khoái, xoa dịu bớt đi sự nhức nhối, căng thẳng của thông điệp chất chứa bên trong.
Kịch gia Lưu Quang Vũ giống như là một nhà “tiên tri” bởi cũng giống như tác phẩm khác của anh Lời thề thứ 9 không chỉ đúng với thời đại lúc bấy giờ mà còn giống như tiếng chuông cảnh tỉnh mọi người, vang vọng đến tận ngày hôm nay.
Dù ra đời cách đây 20 năm nhưng khi phục dựng lại, chỉ một chút thay đổi về tình tiết như sao cho phù hợp với thời đại, vở kịch Lời thề thứ 9 đã trở nên mới mẻ, hấp dẫn người xem như viết cho chính thời đại bây giờ.
Nghệ sĩ Chí Trung từng chia sẻ rằng: “Nếu như khán giả xem Lời thề thứ 9, được sửa đổi vài chi tiết của kịch, thì sẽ thấy thực trạng này đang diễn ra ở nhiều địa phương. Ví dụ như vụ Tiên Lãng, vụ Văn Giang và một số vụ trong Nam. Điều này làm cho tính thời sự của vở diễn được cập nhật và nóng hơn vì nó thực sự đánh trúng 'điểm nóng' của xã hội hôm nay. Sau hơn 20 năm, tinh thần chống nham nhũng, bệnh quan liêu, cửa quyền của Lời thề thứ 9 vẫn còn nguyên giá trị. Nó nhắc nhở trách nhiệm của người lãnh đạo trước nhân dân”.
Như vậy mới thấy, kịch của Lưu Quang Vũ không bao giờ là “cũ” bởi nó mang tính thời sự, phản ánh thời đại và dự báo trước cả tương lai.
Minh Trí
