1
Kinh phí không hẳn lớn (78 triệu USD) so với các phim bom tấn Hollywood, bộ phim của đạo diễn Gary Ross, chuyển thể từ cuốn tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Suzanne Collins, đã mang về doanh thu khổng lồ 155 triệu USD ngay cuối tuần đầu tiên ra rạp, chỉ xếp sau Harry Potter 7.2 và The dark knight.
Bảo chứng doanh thu
Con số ấn tượng này chắc chắn sẽ là hứa hẹn đầy hấp dẫn để các hãng phim tích cực săn bản quyền chuyển thể những cuốn sách bestseller. Điều này hoàn toàn không lạ khi mà riêng sự nổi tiếng của cuốn sách đã là yếu tố PR hữu hiệu. Cuốn The hunger games đã bán được 26 triệu bản tại Mỹ kể từ khi phát hành vào tháng 9.2008, tức là một bộ phận không nhỏ khán giả có thể nhanh chóng “nạp” tên phim vào bộ nhớ. Tuy nhiên, yếu tố quan trọng hơn vẫn là cốt truyện, nhiều người cho rằng chiếm đến 60% sự thành công của bộ phim, đã được kiểm chứng.
Phim The hunger games lọt vào top 3 phim có doanh thu mở màn cao nhất.
Nói về phim bước ra từ sách, không thể không kể đến những loạt phim Harry Potter, Twilight, Sex and the city, Sherlock Holmes… đều trở thành những loạt phim làm nên hiện tượng điện ảnh thế giới. Top 10 cuốn sách được dựng thành phim trong năm 2011 đăng trên trang bestseller cũng đã cho ra đời những bộ phim đáng chú ý nhất trong năm nhờ đạt doanh thu cao hoặc được đề cử ở các giải thưởng điện ảnh quan trọng, gồm Harry Potter 7.2, Breaking dawn (Hừng đông), One day (Một ngày), The Lincoln lawyer (Luật sư Lincoln), Water for elephants, Snow Flower and the Secret Fan (Tuyết hoa bi phấn), The help (Người giúp việc), Moneyball, We need to talk about Kevin, The girl with the dragon tattoo (Cô gái có hình xăm rồng)...
Điện ảnh Việt Nam những năm qua cũng tích cực khai thác nguồn sách để cho ra đời những bộ phim có khả năng làm dậy sóng dư luận như Cánh đồng bất tận, Mùa len trâu, Trăng nơi đáy giếng, Mê thảo thời vang bóng… Đạo diễn Cường Ngô (Ngọc Viễn Đông) chia sẻ, anh thích làm phim chuyển thể từ sách, không phải muốn tận dụng độ “hot” của sách mà bởi yêu thích chất văn học của tác phẩm và mong chuyển tải nó lên màn ảnh.
Dù đa số phim chuyển thể từ sách đều không được đánh giá cao như sách, nhưng khán giả lại dễ dàng thỏa mãn hơn khi được chứng kiến những nhân vật của mình sống trên màn ảnh, bằng mắt chứ không phải qua trí tưởng tượng. Cho nên họ cũng tỏ ra ít khắt khe hơn đối với các tác phẩm điện ảnh chuyển thể, chỉ cần phim đạt được một mức độ tương đối nào đó trong cách kể và diễn xuất, chứ khó mà đòi hỏi thể hiện trọn vẹn phần nội tâm.
Không thể chuyển thể tất cả
Tuy nhiên, không phải sách bestseller nào cũng có thể chuyển thể thành phim, và không phải phim nào cũng thành công về doanh thu sau khi bước ra từ một cuốn sách nổi tiếng. Bộ phim Rừng Na-uy, chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên nổi tiếng của nhà văn Nhật Bản Murakami Haruki, dù với tên tuổi của đạo diễn Trần Anh Hùng, vẫn không được đón nhận như mong đợi. Tương tự là phim Lụa (Silk), chuyển thể từ tác phẩm của nhà văn Ý Alessandro Baricco, cũng từng gây thất vọng cho khán giả. Điều này có thể hiểu được bởi đây vốn là những tác phẩm mang đậm chất văn học, tự sự, trong khi việc cụ thể hóa nội tâm nhân vật trên màn ảnh hoàn toàn không phải là điều dễ dàng.
Phim Rừng Na-uy được chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên nhưng không thể thành công như truyện.
Bên cạnh nội tâm, việc chuyển hóa những ý tưởng độc đáo, mang tính tưởng tượng từ tác phẩm thành hình ảnh thực cũng là những thách thức khó khả thi đối với các nhà làm phim. Có lẽ đây là lý do vì sao những nhân vật vô cùng cá tính trong tác phẩm kinh điển Suối nguồn đến giờ vẫn phải nằm yên trong những trang sách. Cái khó để Suối nguồn trở thành phim chính là làm sao cụ thể hóa những nét kiến trúc hiện đại vô cùng mới lạ mà tác giả mô tả khá trừu tượng qua những trang sách.
