1
Báo Lợi Ích Quốc gia của Mỹ ngày 26/5/2015 có đăng tải bài phân tích của tác giả J. Randy Forbes hiện đang là Chủ tịch một tiểu ban thuộc Ủy ban quân vụ Thượng viện Mỹ, đồng Chủ tịch nhóm phụ trách vấn đề Trung Quốc của Quốc hội Hoa Kỳ - trong đó đưa ra các khuyến nghị về cách phản ứng của Mỹ đối với việc Bắc Kinh đang ngày càng bành trướng và hung hăng ở Biển Đông.
Tàu sân bay của Hải quân Mỹ
Theo J. Randy Forbes, trong nhiều thập kỷ liên tục, giới lãnh đạo Trung Quốc đã thự hiện đúng theo chiến lược “giấu mình chờ thời” do Đặng Tiểu Bình đề ra. Tuy nhiên, kể từ khi Tập Cận Bình lên nắm quyền, giới hoạch định chính sách ở Bắc Kinh đã và đang thể hiện rằng Trung Quốc đang chuyển mình theo đuổi một chiến lược mới quyết đoán hơn, trong đó nhấn mạnh thực hiện “giấc mơ xây dựng Trung Hoa thành một siêu cường”.
Theo J. Randy Forbes, không có nơi nào thể hiện rõ nét nhất sự thay đổi trong chiến lược của Trung Quốc hơn khu vực tranh chấp lãnh hải ở Biển Đông và đó cũng là lý do biến học thuyết mới của Trung Quốc thành một chiến lược chứa đựng đầy nguy hiểm.
Kể từ khi kết thúc cuộc Chiến tranh nội chiến ở Trung Quốc, Bắc Kinh đã đưa ra tuyên bố chủ quyền (bất hợp pháp-PV) đối với toàn bộ khu vực Biển Đông, xâm phạm cả các vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam và Philippines.
Ông J. Randy Forbes cho biết, khi nhìn vào tấm bản đồ đường yêu sách 9 đoạn do Trung Quốc đơn phương công bố, có thể thấy rằng khu vực Bắc Kinh đòi hỏi chủ quyền quá rộng lớn.
Trung Quốc không chỉ tuyên bố chủ quyền đối với các vùng biển xa (không có chủ quyền hợp pháp –PV) mà còn đang hiện thực hoá chúng bằng các hành động cụ thể.
Nơi TQ đơn phương tuyên bố yêu sách chủ quyền cũng là nơi có tuyến đường giao thương quốc tế với tổng kim ngạch hàng năm hơn 5 ngàn tỷ USD, cũng là khu vực có các ngư trường đánh bắt thuỷ sản dồi dào, ẩn chứa tiềm năng khai tác năng lượng dầu mỏ với trữ lượng lớn.
Với những lợi ích về kinh tế to lớn như vậy, Bắc Kinh chắc chắn sẽ có những hành động quyết liệt hơn để tranh giành với các đối thủ khác. Khu vực Biển Đông đối với Trung Quốc rõ ràng là địa bàn “có giá trị và tầm quan trọng” vô cùng lớn.
Theo J. Randy Forbes, đây là những lý do chính khiến Trung Quốc liên tiếp tiến hành những hành động mang tính chất khiêu khích ở Biển Đông và điều này đã tạo ra những mối quan ngại sâu sắc đối với các quốc gia láng giềng của Trung Quốc và cả Hoa Kỳ.
Về tình hình căng thẳng ở Biển Đông, Hoa Kỳ từng lên tiếng kêu gọi tất cả các bên chấm dứt các hành động có thể dẫn đến leo thang căng thẳng nhưng Trung Quốc đã bất chấp tất cả.
Bắc Kinh thường xuyên sử dụng các tàu Hải cảnh, Hải quân cũng như các phương tiện phi quân sự của mình để trấn áp, gây va chạm với các quốc gia trong khu vực, thậm chí Trung Quốc đã từng đưa các giàn khoan dầu tới hoạt động ở các khu vực nhạy cảm, xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, tiến hành xây dựng các công trình quân sự trên các hòn đảo nhân tạo…
Khuyến cáo với chính quyền Mỹ
Ông J. Randy Forbes cho rằng sự tăng trưởng đáng kinh ngạc của các hạm đội tàu vỏ trắng (Hải cảnh, giảm giám) của Trung Quốc đã lớn và nhiều hơn tất cả các nước như Nhật Bản, Việt Nam, Indonesia, Malaysia và Philippines cộng lại.
Việc Trung Quốc không dừng lại mà thậm chí còn đẩy nhanh tốc độ cải tạo đảo, đá ở khu vực quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền của Việt Nam) là dấu hiệu cho thấy Bắc Kinh sẽ không từ bỏ nỗ lực hiện thực hoá yêu sách chiếm trọn Biển Đông trong tương lai.
“Trong khi chúng ta (Hoa Kỳ) mong muốn không bị lôi kéo vào các tranh chấp đa phương ở khu vực thì Trung Quốc lại càng gia tăng các hành động hung hăng và quả quyết ở Biển Đông. Điều này đòi hỏi Mỹ cần phải có một phản ứng chặt chẽ với sự hỗ trợ của sức mạnh quân sự”. – ông J. Randy Forbes cho hay.
J. Randy Forbes nhấn mạnh rằng trong khi Mỹ cổ vũ sự phát triển về kinh tế của Trung Quốc thì Hoa Kỳ cũng cần phải có những tiếng nói rõ ràng để việc sử dụng vũ lực và chèn ép phải bị chống đối một cách mạnh mẽ và quyết liệt.
Tổng thống Mỹ đã thừa nhận tính chất nghiêm trọng hiện nay ở Biển Đông còn Bộ quốc phòng đang cân nhắc các lựa chọn quân sự như một phần của cách tiếp cận chiến lược – ông J. Randy Forbes cho hay.
"Tôi cho rằng điều này sẽ là quyết định thích hợp nếu Trung Quốc tiếp tục phô diễn cơ bắp và sức mạnh quân sự của mình để đạt được các mục tiến chiến lược của Bắc Kinh. Tuy nhiên, việc triển khai lực lượng quân sự cần phải được tính toán thận trọng để đủ khả năng đối phó với Trung Quốc trong khi vẫn tránh được việc leo thang căng thẳng tại Biển Đông".
J. Randy Forbes tiếp tục khuyến cáo Mỹ nên triển khai tàu chiến và máy bay quân sự để diện diện ở khu vực này bên cạnh việc tiếp tục tuyên bố ủng hộ tự do hàng hải, hỗ trợ giải quyết căng thẳng một cách hoà bình, đa phương.
Nếu Hoa Kỳ không làm như vậy có nghĩa là ngầm gửi đi một thông điệp mà Bắc Kinh có thể hiểu rằng “Hoa Kỳ thừa nhận các đảo nhân tạo do Trung Quốc xây trái phép trên Biển Đông là lãnh thổ Trung Quốc”.
Hoa Kỳ phải tiếp tục các nỗ lực của mình, điều chỉnh lại bố trí sức mạnh hải quân, thậm chí phải bổ sung mãnh mẽ binh lực cho các điểm nóng cần hiện diện quân sự mang tính chất quyết định.
Bên cạnh đó, J. Randy Forbes cũng cho rằng Mỹ cần phải cổ vũ và hỗ trợ các quốc gia khác trong khu vực chống lại các hành động đơn phương của Trung Quốc. Hoa Kỳ cũng cần can thiệp vào vấn đề Biển Đông theo chiến lược đa phương hoá, lôi kéo các tổ chức và quốc gia không có tuyên bố tranh chấp ở Biển Đông để tiến hành đàm phán, phân định đúng sai.
Ông J. Randy Forbes cho rằng nếu làm được điều này Hoa Kỳ sẽ cổ vũ được khối ASEAN phát triển được một mặt trận thống nhất để giải quyết vấn đề tranh chấp với TQ, thậm chí, ngay cả khi nó được đưa ra một toà án phân xử quốc tế.
Hoà Bình
