1
Hội nghị bàn tròn là cơ hội để các nước trao đổi, thảo luận nhằm nâng cao mối quan hệ hợp tác giữa Tòa án các nước ASEAN, của nhóm Thẩm phán chuyên trách về môi trường và chia sẻ kinh nghiệm trong giải quyết các vụ án về môi trường.
Hội nghị có quy mô cấp khu vực ASEAN
Hội nghị bàn tròn Chánh án các nước ASEAN về môi trường là hội nghị có quy mô cấp khu vực ASEAN và Mạng lưới các Thẩm phán châu Á về môi trường (Mạng lưới AJNE). Đây là một mạng lưới liên châu Á hợp tác tư pháp dành cho các Thẩm phán chuyên trách về môi trường, nhằm đảm bảo nguyên tắc pháp quyền trong lĩnh vực môi trường và nâng cao chất lượng xét xử các vụ án môi trường. Mạng lưới này thúc đẩy và hỗ trợ hoạt động hợp tác trong khu vực, tiểu khu vực và tại từng quốc gia nhằm nâng cao năng lực xét xử, chia sẻ thông tin trong lĩnh vực pháp luật môi trường. Mạng lưới AJNE hỗ trợ hoạt động trao đổi giữa Thẩm phán Tòa án các nước thông qua hình thức trao đổi trực tiếp và trực tuyến nhằm thực thi cam kết quốc gia, nâng cao năng lực của hệ thống Tòa án và bộ máy các cơ quan tổ chức trong thực thi pháp luật môi trường.
Phó Chánh án Thường trực TANDTC Bùi Ngọc Hòa phát biểu khai mạc cuộc họp
Mạng lưới AJNE cũng đảm bảo duy trì hoạt động hợp tác tư pháp thông qua những hội nghị được tổ chức định kỳ ở cấp khu vực và tiểu khu vực. Qua các hội nghị này, hệ thống Tòa án các nước đã thành lập các Tòa chuyên trách về môi trường, Hội đồng xét xử chuyên trách về môi trường, ban hành các nguyên tắc tố tụng và thực hiện những cam kết khác nhằm nâng cao chất lượng hoạt động xét xử các tranh chấp môi trường. Những kết quả này đã nhận được sự quan tâm của các cơ quan, ban ngành có liên quan với mục tiêu chung nhằm nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật môi trường và xây dựng một hệ thống pháp luật môi trường thống nhất tại từng quốc gia.
Kết thúc Hội nghị lần thứ 3 (tổ chức tại Thái Lan năm 2013), các nước ASEAN nhất trí để TANDTC Việt Nam đăng cai Hội nghị 4.
TANDTC Việt Nam đã sẵn sàng
Để tổ chức thành công Hội nghị 4, vừa qua tại Hà Nội, TANDTC Việt Nam và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đã tổ chức Cuộc họp Nhóm Thẩm phán chuyên trách về môi trường để chuẩn bị cho hội nghị được diễn ra đúng kế hoạch. Ông Bùi Ngọc Hòa, Phó Chánh án Thường trực TANDTC Việt Nam và bà Kala Mulqueeny, Luật sư chính Ngân hàng Phát triển châu Á chủ trì.
Cuộc họp đã thông qua việc thúc đẩy hơn nữa những kiến nghị trình Chánh án các nước trước mỗi kỳ Hội nghị bàn tròn và xúc tiến thực hiện những kiến nghị đó. Cân nhắc sự đóng góp của hệ thống Tòa án các nước ASEAN đối với Mạng lưới AJNE thông qua việc xem xét và đưa ra ý kiến phản hồi đối với những kiến nghị đã được đưa ra. Hội nghị 4 thông qua việc chia sẻ những nội dung mà Tòa án mỗi nước nhận thấy quan trọng cần đưa vào chương trình làm việc, trên cơ sở cân nhắc nội dung chương trình của các kỳ hội nghị bàn tròn, hội nghị chuyên đề và các cuộc họp trước đây.
Tại cuộc họp, các Thẩm phán đề xuất thống nhất thủ tục tố tụng đối với các vụ án môi trường, theo đó hệ thống Tòa án các quốc gia ASEAN có thể xây dựng những nguyên tắc tố tụng thống nhất trong xét xử các vụ án môi trường và bộ những quy tắc chuẩn để áp dụng cho các tranh chấp thông thường. Những quy tắc chuẩn này sẽ giúp cho người hoạt động trong lĩnh vực pháp luật môi trường quốc tế hiểu rõ các nguyên tắc áp dụng tại các quốc gia. Bên cạnh đó, Tòa án các nước ASEAN thống nhất ra tuyên bố Hà Nội nhằm xây dựng khung quy định chung về chức năng mục tiêu kết quả hoạt động của Mạng lưới các Thẩm phán châu Á để cùng nhau nâng cao chất lượng hoạt động tư pháp về môi trường. Đồng thời trên diễn đàn tư pháp, trang website của Mạng lưới các Thẩm phán châu Á về môi trường sẽ đăng tải những nguồn luật bao gồm: Luật quốc tế, luật trong nước, các phán quyết môi trường quan trọng, những kinh nghiệm tốt và sáng kiến hay nhằm giải quyết các vấn đề chung, những thông tin cập nhật về pháp luật môi trường, những hệ thống Tòa án có tính minh bạch cao có cung cấp nhiều thông tin và tài liệu trực tuyến, địa chỉ các học viện tư pháp danh tiếng. Website sẽ có diễn đàn thảo luận hoặc diễn đàn tương tác cho các Thẩm phán được đăng tải câu hỏi và câu trả lời… Các Thẩm phán cũng kiến nghị xuất bản cuốn Sổ tay Thẩm phán về pháp luật quốc tế, pháp luật của các quốc gia và án lệ sắp xếp theo các lĩnh vực và vấn đề để tiện cho việc tra cứu. Tòa án các nước ASEAN nên tổ chức những khóa bồi dưỡng nâng cao về kinh nghiệm giải quyết các vụ án về môi trường; đối tượng tham gia các khóa bồi dưỡng là Thẩm phán và chuyên gia pháp luật…
Cũng tại cuộc họp này, các đại biểu đã cùng nhau xây dựng chương trình và nội dung làm việc chính của Hội nghị 4 sẽ được tổ chức tại Hà Nội (Việt Nam). Theo dự kiến, Hội nghị sẽ được tổ chức vào khoảng cuối tháng 11/2014.
Thay mặt lãnh đạo TANDTC Việt Nam, Phó Chánh án Thường trực Bùi Ngọc Hòa bày tỏ: Hệ thống Tòa án Việt Nam rất vui mừng vì mối quan hệ hợp tác của Tòa án các nước ASEAN ngày càng sâu rộng và đang cùng nhau phối hợp chặt chẽ để hoàn thành tốt các trọng trách của mình nhằm đóng góp nhiều hơn nữa cho mỗi quốc gia, khu vực và trên thế giới. Hiện tại, các nước ASEAN đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức về môi trường, có tác động rất lớn đến các quốc gia. Vì vậy, Hội nghị 4 được tổ chức tại Việt Nam là cơ hội để các nước trao đổi, thảo luận nhằm nâng cao mối quan hệ hợp tác giữa Tòa án các nước ASEAN, của nhóm Thẩm phán chuyên trách về môi trường và chia sẻ kinh nghiệm trong giải quyết các vụ án về môi trường.
Trần Minh Giang
