1
The Diplomat (báo Học giả ngoại giao) ngày 6/7 đã đăng tải bài phân tích của Giáo sư Carl Thayer, chuyên gia nghiên cứu về Biển Đông tại Học viện Quốc phòng Australia (Đại học New South Wales) về chuyến thăm lịch sử của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Washington.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã lên đường đến Mỹ trong chuyến thăm từ ngày 6-10/7 nhân dịp kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ Việt-Mỹ. Đây là chuyến thăm chính thức đầu tiên của nhà lãnh đạo Đảng Cộng Sản Việt Nam.
Giáo sư Carl Thayer, chuyên gia nghiên cứu về Biển Đông tại Học viện Quốc phòng Australia.
Theo truyền thông Mỹ, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ gặp mặt Tổng thống Barack Obama và Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Nhà Trắng.
Có thông tin cho rằng, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng có thể gặp mặt bà Hilary Clinton, ứng viên tranh cử Tổng thống Mỹ sáng giá nhất hiện nay của Đảng Dân Chủ.
Cuộc gặp giữa ông Obama và Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng được truyền thông thế giới đặc biệt chú ý bởi nhà lãnh đạo Mỹ sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào năm sau.
Những bước tiến đạt được trong chuyến thăm lần này sẽ là nền móng cho việc nâng cao mối quan hệ Việt-Mỹ trong giai đoạn thay đổi nhà lãnh đạo ở hai nước, Giáo sư Carl Thayer nhận định.
Theo Giáo sư Carl Thayer, Việt Nam dự kiến sẽ tổ chức Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII vào đầu năm 2016. Đại hội sẽ thông qua chính thức chiến lược trong vòng 5 năm tới.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng có thể sẽ đến thăm Washington nhân dịp tham dự cuộc gặp thường niên tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cũng có thể sẽ có chuyến thăm Mỹ.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trong cuộc gặp với Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tại Hà Nội năm 2013.
Giáo sư Carl Thayer cho rằng, quan điểm thiết lập mối quan hệ với cường quốc nào của Việt Nam sẽ quyết định đến cách mà Việt Nam xây dựng chính sách trong tương lai để đảm bảo không ảnh hưởng đến lợi ích quốc gia.
Việt Nam không muốn tạo ra căng thẳng trực tiếp đến mối quan hệ với Trung Quốc. Việt Nam theo đuổi cách tiếp cận đa phương với các cường quốc trên thế giới, không chỉ Mỹ, Trung Quốc mà còn Nga, Ấn Độ và Nhật Bản.
Việt Nam cần mở rộng hoạt động thương mại tại thị trường Mỹ nhằm cân bằng với thâm hụt thương mại từ Trung Quốc cũng như khả năng tăng cường hợp tác quốc phòng và an ninh với Mỹ.
Tuy nhiên, vẫn còn đó những rào cản trong việc tăng cường mối quan hệ Việt-Mỹ. Vấn đề nhiễm độc dioxin và xử lý các vật liệu nổ như bom, mìn, đầu đạn còn sót lại sau chiến tranh đã được nhắc lại trong tuyên bố Tầm nhìn chung Việt-Mỹ hồi tháng trước.
Tổng bí thư Đảng Cộng Sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng.
Nói cách khác, Mỹ cần phải loại bỏ lệnh cấm bán vũ khí cho Việt Nam. Chính sách của Hoa Kỳ hiện nay giới hạn việc bán các loại vũ khí phòng thủ cho Việt Nam, liên quan đến an ninh hàng hải và nâng cao năng lực của lực lượng Cảnh sát biển.
Mỹ cũng cần đẩy mạnh hơn nữa việc hỗ trợ nạn nhân chất độc màu da cam và việc rà phá bom mìn. Những vấn đề này đã được đề cập đến trong chuyến thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Ashton Carter đến Hà Nội.
Chuyến thăm của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Washington và gặp gỡ Tổng thống Obama ở Nhà Trắng lần này sẽ đặt nền móng cho những lần gặp mặt trong tương lai của các nhà lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam với chính quyền Mỹ.
Ngoài ra, chuyến thăm cũng sẽ góp phần đánh giá mối quan hệ chiến lược với Mỹ, rằng liệu Hoa Kỳ có phải là đối tác có thể tin cậy. Những đánh giá này sẽ được đưa vào văn bản chính sách chiến lược để chờ phê duyệt trong Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII.
Hai kết quả chính trong cuộc gặp giữa ông Obama và Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng là khả năng định hình tương lai trong mối quan hệ song phương: Cam kết của Việt Nam với Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) và những tín hiệu mới trong thương mại quốc phòng.
Đăng Nguyễn
