Tết buồn ở làng chài

Kiếp vạn đò

Từ TP Vinh, chúng tôi ngược quốc lộ 15A để đến thăm cuộc sống xóm vạn chài Tân Lam. Dưới chân cầu Nam Đàn, những con đò vẫn neo đậu bên bờ sông Lam, những đứa trẻ nơi đây vẫn hồn nhiên nô đùa mỗi khi có khách lạ tới thăm. Nụ cười của trẻ thơ không thể xóa đi nỗi buồn đang trào dâng trong lòng những người lớn tuổi khi cuộc sống của họ luôn phải đối mặt bao gian nan thử thách.

Xóm vạn đò ngày cận tết

Dùng chiếc búa bổ những thanh gỗ làm củi, bà Nguyễn Thị Thế nói trong vẻ buồn rười rượi: “Gần tết, người ta thường hay chẻ củi để nấu bánh. Mình thì chẻ củi để sắp tới nếu trời có lạnh cũng có cái để sưởi. Bánh tết thì mình chưa bao giờ có. Cuộc sống khó khăn, làm được đồng nào cũng chỉ đủ cơm gạo qua ngày. Tết đến nhưng lấy đâu gạo. Tiền đâu mua nếp gói bánh!?”.

Cuộc sống của người dân nơi xóm vạn vì thế cũng trở nên buồn tẻ hơn bao giờ hết. Bà Thế là người đã có tuổi, chính bà cũng không nhớ rõ bố mẹ mình là ai, không biết cuộc đời đã gắn với con đò bao nhiêu năm. Thời gian cứ thế trôi và bây giờ trên con đò của bà đã có tới 6 người, trong đó có con trai, con dâu và 3 cháu nội. Không khá hơn, gia đình chị Nguyễn Thị Trị (50 tuổi) cũng chọn bến sông là nơi an cư cho 5 thành viên trong gia đình, chọn chiếc đò nhỏ là nhà cho cuộc sống lam lũ.

Ngày ngày khua chèo rẽ nước trên sông Lam, cuộc đời của anh Nguyễn Văn Huy (32 tuổi) chỉ gói gọn trong việc lướt thuyền đánh cá. Khi còn nhỏ, thay vì được tới trường anh lại phải đắm mình trong cuộc sống gian khó với nghề chài lưới. Lớn lên, Huy kết hôn rồi gom tiền mua con đò để “tách hộ”, vậy mà giờ đây cuộc đời Huy đã trải qua 32 năm trên sông nước và những người con của Huy vẫn chỉ biết đò là ngôi nhà.

Những đứa trẻ háo hức khi được chụp ảnh

Xóm chài Tân Lam có 64 hộ với 272 nhân khẩu, sinh sống chủ yếu bằng nghề chài lưới trên Sông Lam. Nhiều năm trở lại đây, những đứa trẻ nơi đây được đến trường tuy nhiên sự học chỉ ở mức độ giới hạn. Đa phần những đứa trẻ sau khi t��t nghiệp phổ thông đều quay về với nghề chài lưới và lập nghiệp trên những con đò.

Tết ơi đừng đến

Có tới 272 nhân khẩu nhưng trên bến Tân Lam chỉ có những đứa trẻ nô đùa, hoặc có người lớn thì chỉ một số người ở nhà chăm trẻ, khâu lưới. Theo một người dân cho biết, để có cơm ăn áo mặc, mọi người đều tỏa ra các ngả sông để đánh cá. Khó lắm cả thôn mới đông đủ. Chỉ vậy cũng đủ biết cuộc sống người dân nơi xóm vạn đang đối mặt bao gian nan thử thách.

Trước tết nguyên đán đang đến gần, thay vì đi sắm tết bà Nguyễn Thị Lành lại ở nhà trông cháu. Khi chúng tôi hỏi: - Tết này nhà mình đã chuẩn bị gì chưa? Ngay sau câu hỏi là câu trả lời trong tiếng thở dài buồn rười rượi. Bà cho biết: “Cuộc sống khó khăn, ngày nào đánh được tôm cá thì cũng chỉ được hơn 50.000 đồng. Số tiền ấy may lắm mới đủ cho cả gia đình cơm gạo qua ngày nói gì chuyện sắm tết”.

Cũng chính vì sống khổ nên người dân nơi đây chưa bao giờ trông đợi, chưa bao giờ mong chờ tết. Chị Nguyễn Thị Dung ao ước: “Chúng tôi là những người dân đầu tắt mặt tối nên tết có đến cũng chỉ như một ngày bình thường. Khó khổ thế này nên chỉ mong sao tết này có tiền mua ký thịt, cặp bánh chưng là mãn nguyện rồi! Giờ chúng tôi cũng chẳng biết cuộc sống gia đình rồi sẽ tới đâu. Mong gì tết!”.

Một gia đình trẻ vừa tách hộ.

Không để tết xóm vạn cô quạnh, chính quyền địa phương đã có chính sách hỗ trợ gạo cứu đói cũng như chu cấp tiền đến với mọi người dân. Theo ông Hoàng Nghị Hùng, Chủ tịch UBND xã Nam Lộc cho biết: “Xóm chài Tân Lang có 64 hộ dân và là xóm đặc biệt với 100% thuộc diện hộ nghèo. Để tết ấm áp đến với đồng bào xóm vạn, thời gian tới chính quyền địa phương sẽ cấp 15kg gạo/nhân khẩu cùng số tiền 300.000 đồng/hộ”.

Ông Hùng cũng cho biết thêm, hiện xã đang xây dựng khu tái định cư và trong tương lai không xa xóm vạn chài Tân Lam sẽ được đưa lên bờ an cư lập nghiệp.

Một số hình ảnh làng chài Tân Lam ngày cận Tết: