1
Người dân cho rằng, đây là hệ quả của việc rò rỉ và xả nước mặn của Trung tâm nghiên cứu và sản xuất giống thủy sản (Trung tâm) gần đó.
Ông Lê Cao Lượng - một người dân ở đây bức xúc: Gia đình ông chỉ trông chờ vào 4 sào ruộng để mưu sinh qua ngày nhưng nước mặn ngấm từ Trung tâm đã làm cho lúa chết hết, không thể gieo cấy được nữa. Người dân đã kiến nghị nhiều lần lên chính quyền địa phương nhưng đều bặt vô âm tín. Thậm chí, dân còn bắt được Trại giống xả thải nước mặn ra đồng, báo cáo xã ra lập biên bản nhưng chẳng thấy có động thái gì.
Nghe tin có PV về, chỉ trong khoảng thời gian ngắn, nhiều bà con nông dân đổ ra kêu khổ, tố Trung tâm đã khiến họ phải cay đắng nhìn cánh đồng bỏ hoang. Ông Nguyễn Văn Đức lọc cọc dắt chiếc xe đạp cà tàng dẫn chúng tôi ra tận nơi “mục sở thị”. Nhìn cánh đồng ngập nước và lác đác vài cây cỏ, ông Đức chua xót: “Tôi thương binh, vợ thường xuyên đau ốm, tuổi già cậy nhờ vào 2 sào đất lúa này để sống qua ngày. Nhưng nay nó nhiễm mặn không thể gieo cấy được, mấy vụ mất trắng cả anh ạ, mong sao cơ quan chuyên môn xác định nguyên nhân, tìm ra giải pháp giúp cho bà con chúng tôi có kế mưu sinh”.
Trưởng thôn Xuân Phụ Nguyễn Văn Thọ cho hay: Mấy vụ nay, người dân không gieo cấy được, nếu cố tình cấy cũng không thu được gì. Người dân vẫn cho là do thẩm thấu nước mặn của Trung tâm. Toàn thôn trên 1.000 khẩu kiến nghị với cấp trên, huyện có về đo đạc, lấy mẫu nhưng chưa kết luận nguyên nhân. Đây là trung tâm nghiên cứu sản xuất giống, chứ không phải khu nuôi công nghiệp. Nếu là trại giống thì các bể nước phải đổ, láng bê tông, chứ nếu làm bằng ni lông thì sẽ bị thẩm thấu.
Trung tâm trực thuộc Sở Nông Nghiệp & Phát triển nông thôn Thanh Hóa
Trao đổi với PV, Chủ tịch UBND xã Hoằng Phụ Nguyễn Thanh Bình thừa nhận cánh đồng thôn Xuân Phụ bị nhiễm mặn là đúng sự thật, vài vụ trở lại đây người dân gieo cấy lúa hiệu quả thấp, đến nay thì không cấy nữa. Nguyên nhân của việc nhiễm mặn có nhiều, chủ yếu do nước biển tràn vào qua đường cống thôn. Hoằng Phụ là vùng rốn lũ, chưa nắng đã hạn, mưa nhẹ đã lụt, đây lại là chỗ đổ thải của mương tiêu nước của các xã vùng ven biển, mà trực tiếp là thôn Xuân Vi, xã Hoằng Thanh. Trên mương này có nhiều hộ chế biến cá, thủy sản thuộc địa phận xã khác nên địa phương không thể xử lý được. Việc Trung tâm có nước mặn bị thẩm thấu là khó tránh khỏi. Từ thông tin của người dân, chính quyền đã lập biên bản về việc Trung tâm để nước mặn tràn ra ruộng. Tuy nhiên, xã chỉ nhắc nhở chứ không xử phạt.
Được biết, Trung tâm trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thanh Hóa, tổng diện tích 8ha, đóng trên 2 xã Hoằng Thanh và Hoằng Phụ, được tiến hành xây dựng, đi vào hoạt động từ năm 2012. Chức năng chính là sản xuất giống và thử nghiệm mô hình nuôi thương phẩm các loại thủy sản.
Người dân thôn Xuân Phụ tố Trung tâm gây nhiễm mặn
Về giải pháp tháo gỡ cho người dân, ông Bình cho biết xã đã lên phương án đắp bờ vùng, bờ thửa, rửa mặn cho khu vực này nhưng chi phí quá lớn mà chưa biết hiệu quả thế nào. Hiện nay, UBND xã đang phải bàn bạc lại với người dân, huy động đóng góp, chứ xã không có nguồn. Phương án khác là trình huyện cho chuyển đổi đất này sang làm cá lúa hoặc chuyển thành kinh doanh dịch vụ khi có nhà đầu tư.
Trước đó, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thanh Hóa cũng đã thành lập đoàn kiểm tra, đánh giá tình trạng ô nhiễm môi trường và đất nhiễm mặn tại khu vực thôn 7 và thôn 8 của xã Quảng Thái (Quảng Xương); lấy mẫu phân tích chất lượng nguồn nước dưới đất (các giếng khoan, giếng đào), nguồn nước mặn đang khai thác sử dụng; làm rõ nguyên nhân, đề xuất biện pháp xử lý, khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường và đất nhiễm mặn...
Sau hơn 1 tháng, Sở này kết luận nguyên nhân gây nên tình trạng nước ngọt nhiễm mặn tại xã Quảng Thái, huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa là do các ao nuôi tôm của Công ty cổ phần Long Phú.
