Thế giới 2016 - một năm đầy biến động và thử thách

(ĐSPL) -  Từ những phân tích, bình luận sắc sảo của các nhà báo hàng đầu thế giới, bài viết sẽ cố gắng đem đến cho độc giả dự báo toàn diện và chính xác nhất về tình hình thế giới năm 2016.

Trái đất “tan chảy” và dịch cúm lạ

Đó là nhận định của nhà báo Thomas E.Ricks và Jer của tờ báo bình luận hàng đầu thế giới Foreign Policy về tình trạng nóng lên của trái đất. Việc trái đất ngày một nóng lên là điều nhãn tiền, gây ra hàng loạt hiện tượng thiên nhiên ngày một khó đoán và vượt tầm kiểm soát như những cơn bão cường độ mạnh, những cơn sóng thần hung dữ hoặc những trận động đất bất ngờ. Điều đáng nói là những thiên tai này sẽ xảy đến �� cả những nơi trước đây chưa từng biết đến thiên tai là gì.

Năm 2015 được ghi nhận là năm nóng nhất trong lịch sử với lượng băng ở hai cực tan chảy ở mức kỷ lục, tình trạng nước biển dâng cao có thể nhấn chìm nhiều hòn đảo và vùng ven biển vào năm 2016. Ngập lụt cũng là tiền đề để nhiều loại dịch bệnh có cơ hội phát triển. Những năm qua, thế giới đã ghi nhận nhiều chủng cúm khác lạ lây lan từ gia cầm, gia súc nhưng các chuyên gia đang có mối lo ngại lớn hơn về một chủng cúm đột phá, một loại “siêu vi khuẩn” kháng tất cả các loại thuốc kháng sinh hiện có. Nếu thực sự điều này xảy ra thì đây sẽ là khởi đầu cho một đại dịch vô phương cứu chữa.

Lo ngại này đã được các chuyên gia dự báo từ lâu vì trên thực tế, theo quy luật chọn lọc tự nhiên, mỗi một loại kháng sinh sau một vài năm sử dụng sẽ có chủng vi khuẩn đột biến, kháng loại kháng sinh đó. Nhưng tốc độ tìm ra kháng sinh mới trên thế giới không kịp so với mức độ gia tăng của các vi khuẩn kháng kháng sinh. Tình trạng lạm dụng thuốc kháng sinh, sử dụng tràn lan không theo kê đơn của bác sỹ... là một trong những nguyên nhân khiến cho tình trạng vi khuẩn kháng thuốc ngày càng gia tăng. Các chuyên gia dự báo, trong năm 2016, tình hình dịch bệnh trên thế giới sẽ diễn biến hết sức phức tạp, nhiều dịch bệnh mới nổi và nguy hiểm phát sinh, gia tăng đột biến tại nhiều quốc gia. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo thế giới đang bận giải quyết những vấn đề khác họ cho rằng cấp bách hơn.

Mỹ: Lòng dân chia cắt và di sản của Tổng thống Obama

Câu chuyện dự báo được quan tâm nhiều nhất trong năm 2016 là cuộc đua vào chiếc ghế Tổng thống Mỹ, người ngồi trên chiếc ghế này sẽ đóng vai trò lớn trong các vấn đề toàn cầu. Người dân Mỹ là nhân tố quyết định ai là người được ngồi chiếc ghế đó thông qua những cuộc tranh luận được truyền hình trực tiếp của các ứng viên. Gần 1/3 người dân Mỹ muốn Tổng thống của mình xử lý được các vấn đề về khủng bố, an ninh quốc gia và tổ chức nhà nước Hồi giáo tự xưng IS. Trong khi năm trước, chỉ 4% dân Mỹ yêu cầu điều này ở người lãnh đạo. Cách vị Tổng thống tương lai của nước Mỹ làm vừa lòng những ý kiến trái chiều của người dân sẽ ảnh hưởng đến vị thế của nước Mỹ trên trường quốc tế.

Với mỗi Tổng thống, nhất là những người hai nhiệm kỳ như ông Obama, việc lập một “bảng thành tích” để lại di sản cho hậu thế là điều dễ hiểu. Tổng thống Bill Clinton năm 2000 đã có thỏa thuận hòa bình đồng thời với các nước Triều Tiên, Bắc Ireland và Israel/Palestine (Tổng thống Clinton, tất nhiên, là một người đàn ông đầy tham vọng). Còn với Tổng thống Barack Obama, ông sẽ có xu hướng bị kéo theo chương trình vũ khí hạt nhân của Triều Tiên vì trong cả hai nhiệm kỳ Tổng thống, ông đã dốc toàn lực nhằm ngăn phổ biến vũ khí hạt nhân. Tuy vậy, ngay những ngày đầu năm 2016, Bình Nhưỡng đã tiến hành thử hạt nhân trong bối cảnh Tổng thống Obama đang đối đầu với hàng loạt thách thức an ninh quốc gia trong giai đoạn đầu của nhiệm kỳ cuối. Vụ thử hạt nhân nhanh chóng trở thành đề tài cho những người chỉ trích vai trò lãnh đạo toàn cầu của ông Obama.

Từ giờ tới cuối nhiệm kỳ, chưa rõ chính sách của ông Obama có thể ngăn cản Bình Nhưỡng tiếp tục các mục tiêu về hạt nhân hay không nhưng một điều rõ ràng là việc Triều Tiên thử hạt nhân đã khiến cho nước này bị cô lập và cộng đồng quốc tế thêm đoàn kết. Trong thời gian tới, chính quyền ông Obama có thể bắt đầu thảo luận với Trung Quốc, Nga, Hàn Quốc và Nhật Bản về kế hoạch dự phòng nhằm đối phó các tình huống bất ngờ trong khu vực.

Cuộc khủng hoảng tị nạn và sự lung lay của ngôi nhà chung châu Âu

Thế giới sẽ bị chấn động bởi cuộc khủng hoảng người tị nạn vào năm 2016, các chuyên gia dự đoán sẽ có 60 triệu người phải rời bỏ nhà cửa trên toàn cầu. Dòng chảy người tị nạn sẽ tác động mạnh đến hệ thống chính trị của nhiều quốc gia, trong đó có Mỹ và Liên minh châu Âu. Có thể nhiều nước châu Âu sẽ phải đóng cửa biên giới để phát triển trong sợ sệt. Trong khi đó, dòng người tị nạn vẫn hàng ngày gây bất ổn cho những nước ở cửa ngõ châu Âu như Thổ Nhĩ Kỳ, Lebanon, Jordan.

Trong suốt sáu thập kỷ qua, thế giới luôn tồn tại một châu Âu thống nhất, đó là biểu tượng của an toàn, dân chủ. Trong khi các nước châu Âu được hưởng nhiều lợi thế - sự giàu có, giá trị, văn hóa, giáo dục – thì ngược lại, châu Âu cũng đang biến mình thành “con mồi” cho những thách thức lớn khó có thể vượt qua, bất chấp sự can đảm và sáng suốt của Thủ tướng Đức Angela Merkel. Nước Anh đang tìm cho mình một “lối ra”, những khó khăn của Hy Lạp lan sang toàn châu Âu - cả về kinh tế và tâm lý - sẽ tiếp tục, số lượng người tị nạn Syria sẽ tăng gấp đôi nhấn mạnh sự bất lực của châu Âu trong việc xử lý thành công vấn đề di cư. Vị lãnh đạo sáng suốt của Liên minh châu Âu, Thủ tướng Angela Merkel đã nói: “Châu Âu chỉ thành công nếu chúng ta làm việc cùng nhau”, tuy nhiên, để làm được điều này, bà sẽ phải đối diện với những thách thức rất lớn. Nếu không, châu Âu, bất chấp tất cả mọi hy vọng, sẽ bộc lộ tính thời điểm của khối thống nhất.

Chiến dịch chống khủng bố quy mô toàn cầu

Trong năm 2016, một vấn đề chắc chắn được mọi chính trị gia cùng quan tâm là cuộc chiến chống khủng bố. Đây là câu chuyện nổi bật của năm 2016 và cuộc chiến này chắc chắn sẽ khác trước rất nhiều khi có dấu hiệu cho thấy bọn khủng bố không còn quá nhiều thứ để mất. 14 năm sau vụ khủng bố kinh hoàng 11/9 tại Mỹ do tổ chức Al-Qaeda thực hiện khiến gần 3.000 người thiệt mạng, cuộc chiến chống khủng bố trên toàn cầu do Mỹ khởi xướng vẫn chưa có hồi kết khi thế giới đang phải đối mặt với sự bành trướng của lực lượng phiến quân Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS.

Nhà báo người Mỹ Aaron David Muller của tờ Foreign Policy bình luận, những kẻ khủng bố có thể triệt để thực hiện những phương thức gieo rắc sợ hãi như tuyển mộ chiến binh thánh chiến bản địa để tiến hành các cuộc tấn công hoặc khủng bố nhiều địa điểm trong cùng một thời điểm (như vụ khủng bố tại Paris ngày 13/11/2015) và kịch bản cuối cùng, IS hoặc Al-Qeada có thể lên kế hoạch bắn rơi những chiếc máy bay thương mại. Cuộc xung đột ở Syria vốn trở thành cái cớ cho vô số các bên thù địch nhau và cũng là cái nôi của các nhóm khủng bố. Giới quan sát cho rằng cuộc xung đột có thể diễn biến theo chiều hướng xấu, biến thành chiến tranh thế giới đầu tiên của thế kỷ này.

Thanh Xuân

Video tin tức xem nhiều nhất: