1
Thời gian gần đây người dân đang đặt ra mối quan tâm có hay không việc nhuận 2 tháng 9 (âm lịch) trong năm 2014. Mối quan tâm này xuất phát từ thông tin được cho là có trong chương trình thời sự VTV cho rằng năm nay không nhuận 2 tháng 9 âm lịch. Từ đó, có rất nhiều luồng thông tin khác nhau khiến dư luận hoang mang.
Có hay không việc bỏ nhuận 2 tháng 9?
Theo tìm hiểu của nhóm PV, không hề có chuyện đài VTV đưa tin về vấn đề này. Đồng thời để trả lời câu hỏi có hay không việc nhuận 2 tháng 9 âm lịch trong năm nay, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với Thạc sĩ Trần Tiến Bình, chuyên gia nghiên cứu lịch Nhà nước.
Thạc sĩ Trần Tiến Bình cho hay, theo lịch Nhà nước đã xuất bản năm 2014 thì có nhuận 2 tháng 9.
Thạc sĩ Bình phân tích: “Tháng nhuận có hay không phải được tính toán ra. Cái này có hay không đã được Hội đồng Khoa học của Quốc gia thông qua và tính theo phép tính khá phức tạp”.
“Tháng âm lịch là tháng theo tuần trăng nên trung bình chỉ có 29 - 30 ngày, độ dài trung bình là khoảng 29,5 ngày. 12 tháng mới có khoảng 354 ngày tức là ngắn hơn độ dài trung bình của năm mặt trời. Tức năm mặt trời là 365 ngày, chính vì thế từ thời xa xưa các cụ muốn cho tháng âm lịch phù hợp với năm thời tiết thì vài ba năm phải thêm 1 tháng vào cho đủ số ngày để bám theo thời tiết. Đó gọi là tháng nhuận”.
Từ đó chuyên gia nghiên cứu khẳng định: "Năm nay có nhuận tháng chín, lịch in hoàn toàn đúng".
Âm lịch được tính theo thời gian mặt trăng, do vậy cứ 4 năm lại có 1 năm nhuận.
Thạc sĩ Trần Tiến Bình giải thích: “Còn cách tính tháng nhuận thế nào thì tương đối phức tạp, ta phải tính trong khoảng năm thời tiết thường thì tính từ năm đông chí tức là khoảng 21/12 đến năm đông chí tiếp theo. Trong khoảng thời gian đó của năm gọi là năm mặt trời. Nếu có 13 tháng âm thì tức là năm đó có tháng nhuận. Còn bình thường chỉ có 12 tháng âm thì không có nhuận. Năm nay có 13 tháng âm nên thêm 1 tháng nhuận là tháng 9. Còn tháng nào là tháng nhuận thì theo quy ước từ xưa là tháng mà không có điểm trung khí".
Chuyên gia nghiên cứu lịch nhà nước cũng khẳng định: “Việc tính tháng nhuận này cũng như tính âm lịch là chuẩn xác. Việc tính là tính vị trí của mặt trăng, ngày mùng 1 âm là ngày mà trái đất, mặt trăng và mặt trời thẳng hàng vì vậy phải tính chính xác vị trí mặt trăng cũng như là các trung khí, tiết khí và vị trí trái đất quanh mặt trời. Chậm vài phút thôi thì sẽ sang ngày hôm sau. Phương pháp tính này cũng như quy định tháng nhuận âm lịch đã được Hội đồng Khoa học thông qua. Lịch năm nay in là đúng chứ không sai. Tin đồn bỏ nhuận 2 tháng 9 là không chuẩn xác”.
Cùng chung quan điểm với Thạc sĩ Trần Tiến Bình, PGS. TS Lê Thành Lân, chuyên gia nghiên cứu lịch pháp cũng cho biết: “Âm lịch thì thường khoảng 3 năm có một nhuận, năm nay có nhuận vì ngày dương là giữa 365 – 366 ngày trong một năm. Còn lịch âm có 353 ngày, như thế thì lịch âm hụt so với lịch dương và nó cũng hụt so với chu kỳ quay của trái đất xung quanh mặt trời cho nên sau 3 năm nó đã quá hụt vì vậy ta có phép tính rồi bù thêm 1 tháng, lúc đó gọi là tháng nhuận”.
Như vậy, việc năm nay có nhuận tháng 9 là chuẩn xác, điều này được soạn ra và được Hội đồng Khoa học của Viện khoa học công nghệ Việt Nam thông qua, không có sai sót.
Nhóm PV
