Ts Trần Công Trục: Mỹ hết ỡm ờ ở Biển Đông, TQ nước cờ nguy hiểm mới

mesu mesu @mesu

Ts Trần Công Trục: Mỹ hết ỡm ờ ở Biển Đông, TQ nước cờ nguy hiểm mới

Theo quan sát của tôi, với những tuyên bố của lãnh đạo cấp cao TQ vừa qua, thời gian tới Bắc Kinh sẽ tiếp tục xua đuổi, bắt bớ và gây ra những thảm họa cho ngư dân Việt Nam khi đánh bắt trong vùng biển chủ quyền của Việt Nam ở quần đảo Hoàng Sa (đang bị phía TQ chiếm đóng trái phép).

09/08/2013 08:04 AM
3,117

 


Thời gian gần đây trong khi Trung Quốc (TQ) tăng cường các hoạt động trên thực địa ở Biển Đông khiến các bên đặc biệt lo ngại. Các cường quốc trên thế giới đã nhận thấy điều này, cảm thấy lợi ích của họ ở Biển Đông đang bị đe dọa bởi TQ nên đã có hàng loạt động thái ngoại giao đáng chú ý ở Biển Đông, đặc biệt là Mỹ và Nhật Bản.

Chiều 30/7 trong phiên học tập tập thể Bộ Chính trị đảng Cộng sản TQ, ông Tập Cận Bình nhấn mạnh cái gọi là “phương châm” giải quyết tranh chấp lãnh hải (Biển Đông, Hoa Đông) rằng “chủ quyền thuộc TQ, gác tranh chấp cùng khai thác” hết sức vô lý và không thể chấp nhận.

Xoay quanh vấn đề này, báo điện tử Giáo dục Việt Nam đã có buổi trao đổi với Tiến sĩ Trần Công Trục, nguyên Trưởng ban Biên giới Chính phủ, chuyên gia hàng đầu về Luật Biển và Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS).

Tiến sĩ Trần Công Trục


- PV: Thưa Tiến sĩ Trần Công Trục, với phát biểu của ông Tập Cận Bình hôm 30/7 vừa rồi rằng cái gọi là “phương châm” giải quyết tranh chấp lãnh hải của TQ (ở Biển Đông, Hoa Đông) là “chủ quyền thuộc TQ, gác tranh chấp cùng khai thác” khiến dư luận đang hết sức quan tâm và đặt câu hỏi, phải chăng TQ đang chuẩn bị tư tưởng, lý luận cho những động thái leo thang nguy hiểm mới ở Biển Đông. Là chuyên gia về Luật Biển, UNCLOS và trực tiếp theo dõi nghiên cứu tình hình Biển Đông, ông nhận định như thế nào về xu thế này?

- Tiến sĩ Trần Công Trục: Trung Quốc đã nhìn thấy thái độ “ỡm ờ” về mặt chiến lược của Mỹ và một số nước khác có thái độ dè chừng với tranh chấp ở Biển Đông có liên quan trực tiếp đến các đồng minh của mình trong vài năm trở lại đây, do đó TQ bắt đầu có chuyển động mới, trở nên hung hăng hơn, làm tới, không còn nể nang kiêng dè gì nữa.

Về mặt chủ trương, đường lối: Có thể nói phát biểu của ông Tập Cận Bình hôm 30/7 rằng “chủ quyền thuộc TQ, gác tranh chấp cùng khai thác” khi nêu phương châm xử lý tranh chấp lãnh hải với láng giềng cũng như Bộ Chính trị đảng Cộng sản TQ học tập tập thể về việc phát triển TQ thành cường quốc về biển là động thái rất đáng chú ý trong bối cảnh hiện nay.

Có thể thấy rằng đây là một sự chuẩn bị về mặt lý luận, tư tưởng chính trị của TQ trong vấn đề tranh chấp lãnh hải, trong đó có Biển Đông. Đặc biệt những phát biểu ngày càng cứng rắn, đi ngược lại xu thế của thời đại cũng như nguyện vọng chung của khu vực, quốc tế về việc duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông lại được đưa ra bởi người lãnh đạo cao nhất của TQ. 

Trước đó, TQ đã xác định Biển Đông là “lợi ích quốc gia cốt lõi” của họ, đồng thời ông Tập Cận Bình từ khi lên nắm quyền không dưới 1 lần khẳng định TQ sẽ không nhân nhượng đối với “chủ quyền lãnh thổ, lợi ích cốt lõi” của mình. Đây là dấu hiệu cho thấy TQ sẽ không dừng lại, thậm chí còn có thể đang có những toan tính mới, những bước đi mới nguy hiểm hơn trên Biển Đông.

Ông Tập Cận Bình từ khi lên nắm quyền không dưới một lần khẳng định sẽ "không nhượng bộ" đối với "chủ quyền lãnh thổ, lợi ích quốc gia cốt lõi."


Về ngoại giao: Từ khi lên làm Ngoại trưởng Trung Quốc, ông Vương Nghị đã thăm 7 nước ASEAN, trong đó ông Nghị đều có những phát biểu về vấn đề Biển Đông.

Bề ngoài có thể ngôn ngữ và cách thức diễn đạt có sự thay đổi để dư luận lầm tưởng rằng TQ đã có thiện chí, đã chấp nhận “tham vấn COC”, nhưng về bản chất TQ vẫn kiên trì đàm phán song phương đối với tranh chấp đa phương ở Trường Sa, tiếp tục câu giờ, trì hoãn tiến trình đàm phán ký kết COC để có thêm thời gian tìm cách hiện thực hóa đường lưỡi bò bằng những hoạt động trên thực địa, biến những vùng biển không tranh chấp thành vùng biển tranh chấp.

Về mặt hoạt động trên thực địa: Tình hình sẽ tiếp tục căng thẳng hơn sau khi TQ thống nhất lực lượng Cảnh sát biển, cấp chứng minh thư phi pháp ở Hoàng Sa, tiếp tục gây căng thẳng ở Bãi Cỏ Mây, chuẩn bị hàng ngàn tầu cá tiến ra Hoàng Sa và Trường Sa.

Rõ ràng những động thái này của TQ hoàn toàn đi ngược lại với xu thế giữ gìn hòa bình, ổn định ở Biển Đông, đi ngược lại luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS) nhưng họ vẫn làm tới chỉ nhằm mục đích tạo ra các tranh chấp trên vùng biển không tranh chấp để có lợi trên bàn đàm phán sau này.

Theo quan sát của tôi, với những tuyên bố của lãnh đạo cấp cao TQ vừa qua, thời gian tới Bắc Kinh sẽ tiếp tục xua đuổi, bắt bớ và gây ra những thảm họa cho ngư dân Việt Nam khi đánh bắt trong vùng biển chủ quyền của Việt Nam ở quần đảo Hoàng Sa (đang bị phía TQ chiếm đóng trái phép).

2 trong số 32 tàu cá Trung Quốc kéo ra Trường Sa đánh bắt phi pháp hồi tháng 7 năm ngoái trong thời gian khoảng 1 tháng.


Thậm chí TQ có thể cắm cờ dưới đáy Biển Đông theo như đề xuất của một học giả, tướng La Viện. Những động thái của TQ ở Biển Đông thời gian tới sẽ liều lĩnh hơn, nhiều thủ đoạn hơn, kết hợp cả kinh tế - khoa học kĩ thuật - quân sự...

- PV: Thời gian vừa qua ghi nhận hàng loạt các động thái ngoại giao về Biển Đông của lãnh đạo cấp cao các nước lớn có quan tâm và tuyên bố có lợi ích ở Biển Đông trong lĩnh vực tự do - an ninh hàng hải, đặc biệt là Mỹ và Nhật. Chuyến công du Đông Nam Á của Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, 2 chính khách này đều đề cập trực tiếp đến vấn đề Biển Đông và nhấn mạnh không dùng vũ lực, không đe dọa sử dụng vũ lực ở Biển Đông. Thậm chí Thượng viện Mỹ gần đây đã ra hẳn một nghị quyết phản đối TQ leo thang gây căng thẳng tại Biển Đông và Hoa Đông. Theo ông những động thái này nói lên điều gì?

- Tiến sĩ Trần Công Trục: Nhìn vào những hoạt động ngoại giao con thoi của các nhân vật lãnh đạo hàng đầu các cường quốc quốc tế và khu vực, nhất là chuyến đi của Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Nhật Shinzo Abe đến Đông Nam Á, chúng ta thấy rõ những điểm mới trong ứng xử, thái độ của các cường quốc này đối với Biển Đông.

Trong Ngoại giao không dễ để các chính khách có những phát biểu rất quan tâm đến các động thái mới đây của TQ ở Biển Đông nhiều như vậy. Đó không phải là điều bình thường.

Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden khi đi thăm Ấn Độ, Singapore đã nói rất mạnh về việc TQ có những động thái leo thang ở Biển Đông, đặc biệt là thăm con tàu USS Freedom đang neo đậu tại Singapore, dấu hiệu cho thấy đã có sự thay đổi, chuyển động thực sự của trục chiến lược châu Á - Thái Bình Dương của Mỹ.

Mỹ thực sự đã thấy TQ đang đe dọa lợi ích chiến lược ở Biển Đông, họ phải thay đổi ngay, không thể tiếp tục ỡm ờ, nghe ngóng như trước.

Những phát biểu của Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden về Biển Đông thời gian gần đây cho thấy Mỹ đã không còn "ỡm ờ" như trước mà thực sự lo ngại, tìm cách đối phó với các hoạt động leo thang của Trung Quốc ở Biển Đông.


Nhật Bản đang có tranh chấp hết sức phức tạp với TQ ở Hoa Đông, đồng thời Nhật Bản cũng rất quan tâm đến vấn đề Biển Đông, nơi hầu hết hàng hóa xuất nhập khẩu của Nhật Bản vận chuyển qua khu vực này.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe chỉ trong 7 tháng lên cầm quyền đã 3 lần thăm Đông Nam Á không phải chuyện ngẫu nhiên. Cả Mỹ, Nhật Bản và các nước lớn có quan tâm, lợi ích ở Biển Đông đều đã nhìn ra rằng TQ đã đi một nước cờ mới đe dọa vị trí vai trò, lợi ích chiến lược của các cường quốc này ở Biển Đông. Chúng ta cần đặc biệt lưu ý, không nên lơ là mất cảnh giác. 

Ai còn mơ hồ, cần nghiên cứu kỹ phát biểu của ông Tập Cận Bình và Vương Nghị sẽ thấy rất rõ. Nắm vững tình hình đó để chúng ta có những biện pháp ứng phó với nó, điều đó không có nghĩa là chúng ta thích đối đầu, xung đột mà cố gắng dùng thế mạnh lớn nhất - pháp lý, tiếng nói của công luận khu vực và quốc tế để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của ta. Mỹ Nhật và các cường quốc đang muốn tạo ra một sức mạnh đoàn kết, chúng ta cần phải tính toán đến thế cân bằng đó.

- PV: Hiện nay, bất cứ sự hoan nghênh nào của các bên tranh chấp về vai trò, đóng góp tích cực của Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ hay EU ở Biển Đông, TQ đều rêu rao rằng các bên đang cố tình “quốc tế hóa vấn đề Biển Đông”, làm phức tạp tình hình. Từ góc độ một chuyên gia pháp lý về Luật Biển, UNCLOS, ông có nhận xét gì về động thái này? Làm thế nào để Ta vừa tận dụng được xu thế và sự quan tâm, can thiệp của các nước lớn để duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông mà vẫn  tránh được những cáo buộc vô lý từ phía TQ?

- Tiến sĩ Trần Công Trục: Tuyên bố của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Shangri-la đánh giá vai trò của các cường quốc, sự đoàn kết trong khu vực trước những đe dọa của chính trị cường quyền đã thể hiện rất rõ quan điểm, lập trường của Việt Nam. 

Quan điểm của Việt Nam rất rõ ràng: Việt Nam không lợi dụng sức mạnh này chống sức mạnh kia, dựa vào nước này chống nước kia, nhưng Việt Nam kêu gọi sự vận dụng sức mạnh, kêu gọi sự tham gia tích cực của khu vực và cộng đồng quốc tế, nhất là các nước lớn có lợi ích và mối quan tâm ở Biển Đông để thúc đẩy xử lý các tranh chấp một cách hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhằm duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông. 

Chúng ta đã thực hiện và sẽ tiếp tục thực hiện điều đó. Đây thực sự là một chính sách đúng đắn, thật lòng của chúng ta. Chúng ta muốn rằng thái độ ứng xử chân thành của Việt Nam sẽ góp phần tạo ra lòng tin chiến lược, các bên muốn giải quyết vấn đề phải có niềm tin, muốn có niềm tin phải tôn trọng luật pháp - ứng xử văn minh và thực sự cầu thị. vì lợi ích của Ta, của các bên và của cả khu vực cũng như cộng đồng quốc tế.

- PV: Xin chân thành cảm ơn Tiến sĩ!

 
* Đề nghị không sao chép lại dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của báo GDVN. Trích dẫn, đăng tải lại toàn bộ hoặc một phần thông tin từ bài viết này phải chịu trách nhiệm và ghi rõ "theo báo Giáo Dục Việt Nam" hoặc "theo ". Mọi ý kiến nhận xét, đóng góp về bài viết xin quý độc giả vui lòng gửi về địa chỉ quocte@giaoduc.net.vn, trân trọng cảm ơn!

 

 

Hỏi đáp, bình luận, trả bài:
*địa chỉ email của bạn được bảo mật

Hot nhất
Top xink
Bộ sưu tập
Chợ xink
Thanh lý