1
Xuân Hinh tự nhận mình là một trung niên nghiêm túc. Ông nói về những lời bàn tán xì xào với cuộc sống, tình đời, danh hiệu và đất diễn hay đất cát bằng chất giọng hài hước như những vai diễn. Khán giả chỉ biết đến Xuân Hinh qua hơn 30 năm trên sân khấu, với những vai diễn để đời. Nhưng bên cạnh cái chất nghệ sỹ trên sân khấu, Xuân Hinh lại rất thực tế ngoài đời.
Một thời buôn đồng nát
Xuân Hinh sinh ra trong một gia đình có bố là giáo viên, mẹ làm công việc đồng áng, với bảy anh em, cuộc sống nghèo khó. Thời sinh viên, Xuân Hinh đã làm rất nhiều nghề, kể cả việc thu mua đồng nát, lông gà, lông vịt. Ông đam mê với hát chèo, quan họ từ bé. Mặc dù đi làm ở đâu nhưng, ông cũng thường về nhà trước 11h trưa để nghe hát chèo. Ông đã từng là diễn viên của đoàn Quan họ Bắc Ninh.
Xuân Hinh trong một vai diễn.
Nghệ sỹ chèo nổi tiếng này đã có thời gian yêu Thanh Thanh Hiền. Nhưng giữa họ chỉ dừng lại ở một tình cảm đẹp. “Hồi đó, tôi là dân chèo, còn Thanh Thanh Hiền là diễn viên. Thấy cô bé xinh và duyên dáng, tôi làm quen. Tôi thích Thanh Hiền một thời gian. Nhưng mối tình đó chẳng đi đến đâu”, Xuân Hinh tâm sự.
Năm 1993, Xuân Hinh đạp xe đến nhà bạn ở Hàng Buồm (Hà Nội) và bắt đầu hành trình tán vợ. Ông bảo, liếc trộm, thấy hay hay. “Tôi thường đèo cô ấy qua nhà bạn chơi. Thấy có vẻ dịu hiền, con tim tôi đã xốn xang. Với khả năng ăn nói khéo léo, tôi rất được lòng của phụ huynh, rồi chúng tôi yêu nhau. Hồi đó, văn nghệ sỹ chưa có giá như bây giờ. Sau hai năm yêu nhau, chúng tôi tổ chức đám cưới. Chuyện tình vợ chồng tôi thế đấy”, Xuân Hinh chia sẻ.
Xuân Hinh tiết lộ từng thích Thanh Thanh Hiền nhưng "chẳng đi đến đâu".
Trước đây, vợ làm kế toán, lấy chồng xong ở nhà làm kế toán tại gia. “Đôi lúc cũng sợ bà ấy dở chứng, đuổi ra khỏi nhà, tôi lại phải lấy vợ trẻ, xinh, mệt lắm”, Xuân Hinh cười khoái trá.
Coi tiền như một vị khách
Trước đây, đầy hoài bão, ông từng nghĩ đến việc mở một nhà hát riêng. Nhưng đến tuổi tóc đã điểm sương, ông lại có quan niệm khác: “Nghệ sỹ thì vặt mũi, đút miệng, bóp ngắn cắn dài. Cơ chế mở mang nên đời sống anh em cũng khá hơn xưa, sống vui vẻ với nghề, nhưng để kiếm được nhiều tiền từ nghề này rất khó. Muốn làm việc lớn thì phải có thuyền to, vững chãi, tôi chỉ có thuyền nhỏ, đành đánh bắt, kiếm sống qua ngày...”.
Xuân Hinh và vợ.
Nghệ sỹ Xuân Hinh cho rằng, chỉ nên kiếm tiền vừa sức của mình, làm được đến đâu thì hay đến đó. Tiền cũng như một vị khách, lâu lâu mới đến thì còn quý, chứ khách mà đến nhiều thì chả quý nữa. Mình già nên càng phải tránh “sốc”, tránh đau đầu, không phải lúc nào cũng nghĩ đến tiền.
Nói về những tin đồn là đại gia bất động sản, Xuân Hinh sửng sốt: “Đại gia cái gì. Miệng thế gian như làn sóng biển, có 1 đồn 10. Bây giờ, đất cát đang xuống, đại gia thì có khác gì nồi thủng đáy. Người ta có nhà lầu xe hơi, mình cũng có cái biệt thự ở Bắc Ninh. Đó là ngôi nhà các cụ để lại, sửa sang vào rồi ở và thờ cúng tổ tiên. Ở Hà Nội tôi cũng có nhà nho nhỏ. Con chim có cái tổ, con người có cái tông, chết phải có nơi cáo phó. Những điều đó, tôi đủ cả, vậy là đại gia rồi...”.
Nghe nghệ sĩ Xuân Hinh hát chầu văn.
Về việc thổi những làn điệu tùng chèo, chầu văn vào nghệ thuật diễn xướng thì ai cũng phải công nhận ông rất giỏi. Ông bảo, kịch bản hay thì bao nhiêu tiền, ông cũng mua. Ông có thể diễn những vai bi hài khiến khán giả cười đến rơi nước mắt. Ngoài ra, Xuân Hinh còn có tài đố tục giảng thanh. Sắp tới, ông sẽ diễn Thị Nở, nói thanh nhưng giảng tục. Ông quan niệm rằng, tục hay thanh là do cái đầu mình nghĩ.
Không “trúng cử” danh hiệu NSND, Xuân Hinh cũng cảm thấy bình thường. Ông bảo, thích nhất là sự ái mộ của rất nhiều khán giả, ra đĩa nào cũng ủng hộ. Mỗi khi ra chốn công cộng, người hâm mộ lại xin chụp ảnh, chữ ký.
Xuân Hinh xem danh hiệu là chuyện nhỏ, mối quan tâm lớn vẫn là những vai để đời. Chính vì vậy, tháng 7/2013, ông nhận giải thưởng San Francisco Awar 2013 (Nghệ sỹ dân gian bảo tồn nghệ thuật hề chèo ở Việt Nam). Với ông, cống hiến đã được ghi nhận, đó là điều quan trọng và lớn lao hơn tất cả.
Hoàng Thế Tào
